پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ شیخ حسن الجناینی یکی از علمای بزرگ دانشگاه االازهر مصراست. وی در مصاحبه‌ای منشأ همه اختلافات جامعه اسلامی را مربوط به زمان رحلت حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) می‌داند. که حضرت رسول الله، خواست در کاغذی خلیفه پس از خود را معرفی کند و نام او را بنویسد، اما عمر مخالفت کرد و اختلافات در جامعه اسلامی به وجود آمد.

این متن قسمتی از مصاحبه شیخ حسن الجناینی با یک مجری تلویزیونی است. مجری از او می‌پرسد: لطفا درباره مهم ترین نقاط اختلاف در زمان رسول الله (صلی الله علیه و آله) و نحوه برخورد ایشان با این اختلافات بفرمایید؟

شیخ حسن الجناینی: به این سؤال حتی در چهل برنامه نمی توان پاسخ گفت. چرا که اگر ما به اختلاف در زمان رسول الله بپردازم، می بینیم که اختلافات بسیار زیاد بوده است و باهم بسیار اختلاف نظر داشته‎اند و اگر بخواهیم درباره نقاط اختلاف در زمان رسول الله صحبت کنیم این اختلافات بسیار زیاد است و اختلاف صحابه با رسول الله (صلی الله علیه و آله) معلوم است.

مجری: لطفا به مثال صریحی در این زمینه اشاره کنید و توضیح دهید؟

شیخ حسن الجناینی: مثال برای چنین اختلافاتی بسیار زیاد است، از جمله اموری که با رسول الله اختلاف نظر داشتند اختلاف ایشان در زمان رحلت پیامبر (صلی الله علیه و آله) است.
پیامبر (صلی الله علیه و آله) قبل از وفات به صحابه و یارانش فرمودند:
قلم و کاغذی برایم بیاورید تا برای شما نوشته ای را بنویسم تا هرگز بعد از من گمراه نشوید
ایشان نسبت به عدم اختلاف پس از رحلت خود به امت وصیت کرده بودند و وصیت نیز موجود است اما می خواستند برای محکم کاری وصیتی بنویسند و بین تمامی صحابه منتشر کند تا به آن عمل شود
و اگر رسول الله را اجابت می کردند قطعا ما اکنون راحت بودیم اما آنها اختلاف نظر داشتند و با پیامبر اختلاف نظر پیدا کردند. یعنی این اختلاف بوجود آمد
عمر و عده ای همراه وی گفتند یا رسول الله کتاب خداوند ما را کفایت می کند آنچه حلال کرده حلال و آنچه حرام کرده حرام می دانیم
و برخی دیگر از صحابه گفتند نه!! باید خدا و فرستاده خدا را اطاعت کنیم
اجازه بدهید قلم و کاغذی بیارید تا پیامبر کتابی را بنویسند و برای امت مشخص کند و بنویسد تا به اختلاف نیفتیم و در جانشین و جانشین های بعد از هر کدام به اختلاف نیفتیم
مانند وصایایی که به اهل بیت و صحابه کردند و در موارد دیگر و وصایای دیگر به اختلاف نیفتیم اما به صورت و با خواست خدا و یا هر چیز دیگری اختلاف پیش آمد و در نزد رسول الله به اختلاف افتادند
تا جایی که عمر را واداشت که بگوید: ان رسول الله یهجر (یعنی رسول الله هذیان می گوید) و دچار هذیان گویی شده است و نوشتن چیزی فایده ای ندارد
و پیامبر نیز عصبانی شد و فرمودند: بیرون بروید و از من دور شوید چون اختلاف هیچ سودی نداشت اختلاف در نزد رسول الله هیچ سودی نداشت! هیچ سودی نداشت! هیچ سودی نداشت
هیچ مرد مؤمن و زن مؤمن را سزاوار نیست که وقتی خدا و رسولش امری را صادر فرمودند، باز هم در امور خود، خود را صاحب اختیار بدانند.
در چنین شرایطی اختلاف در نزد رسول الله چه سودی داشت و نوشتن چیزی هم با وجود چنین اختلافی چه سودی داشت[1]

پی‌نوشت:

[1]. موسسه تحقیقاتی ولی عصر، «تمرد عمر از پیامبر (ص) و ممانعت از نوشتن وصیت پیامبر (ص)» کد مطلب: 6469