پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ عرفان اسلامی که مبنای آن قرآن و روایات است، با مطالب ابن عربی‌ها و افکار التقاطی طریقت‌های شیعی و در یک کلام با عرفان مسلمین متفاوت است. بعد از منتشر کردن این پست در فضای مجازی شخصی این سؤال را مطرح کرد که: این سؤال همیشه در ذهنم بوده است که چطور ممکن است، یک نفر که در توحید به معارف بالایی دست پیدا کرده، معرفتی نسبت به مقام، منزلت و حقانیت امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) پیدا نکرده باشد.

من: اول اینکه باید ببینیم آن چیزی که آن‌ها به آن دست پیدا کردند و ما فکر می‌کنیم معارف است، آیا واقعاً معارف هستند یا نه؟ مثلاً اشعار مولوی آیا واقعاً اینها معارف اهل بیت (علیهم السلام) هستند؟ چراکه برخی از بزرگان شیعه اشعار مولوی را مخالف عقاید اسلامی می‌دانند. همچنین سخنان ابن عربی، چراکه شهید مطهری درباره ابن عربی می‌گویند: «بعضی حرف‌هایش که از او شنیده شده است، شاید از منحط‌‌ترین حرف‌هاست و در مقابل عالی‌ترین و پرارج‌ترین حرف‌ها هم از او شنیده شده است.» [1]

دوم اینکه توحید و عرفان مراتبی دارد که هرکسی به فراخور حال خودش به مراتبی از آن دست پیدا می‌کند ولی ما معتقدیم که فقط شیعیان هستند که می‌توانند به بالاترین مراتب توحید برسند. چون برای رسیدن به بالاترین مراتب توحید و عرفان، باید در مدار اهل بیت (علیهم السلام)  بود و اگر کسی شیعه نباشد قطعاً در مدار اهل بیت (علیهم السلام) نخواهد بود.

پس ممکن است این افراد به یک سری مراتب رسیده باشند ولی به بالاترین مراتب نرسیده‌اند، چون با اهل بیت (علیهم السلام) زاویه داشته‌اند. حال سؤال مهم این است که آیا واقعاً اینها معارف هستند یا نه؟

گفت: یعنی واقعاً این‌همه معارفی که در کتب ابن عربی مثل فصوص می‌بینیم برای ایشان هیچ سودی نداشته و به ایشان کمک نکردند که به مقام و منزلت و جایگاه واقعی حضرت علی (علیه السلام) ایمان بیاورند.

من: بله وقتی آن علم و معرفتی که برای انسان حاصل می‌شود، همان معارف حقیقی از قرآن و اهل بیت (علیهم السلام) نباشد، قطعاً چنین نتیجه و حاصل خاصی هم نخواهد داشت. کما اینکه امام خمینی (ره) درباره فتوحات و فصوص ابن عربی می‌فرماید: «اسفار اربعه با طول و عرضش از سفر به‌سوی دوست بازم داشت نه از فتوحات فتحی حاصل و نه از فصوص الحکم حکمتی دست داد، چه رسد به غیر آن‌ها که خود داستان غم‌انگیز دارد... پس از این پیر بینوا بشنو که این بار را به دوش دارد و زیر آن خم شده است. به این اصطلاحات، که دام بزرگ ابلیس است بسنده مکن و در جستجوی او جلّ و اعلا باش.» [2] این سخنان حضرت امام خمینی (ره) این را می‌رساند که معارف الهی با پرداختن به کتب این افراد نه‌تنها حاصل نمی‌شود، بلکه انسان را از خداوند متعال دور و دورتر می‌کند.

گفت: جالب بود. با این سخن حضرت امام (ره) به نتیجه خوبی رسیدم. ممنون.

من: موفق باشید.

پی‌نوشت:
[1]. مطهری مرتضی، شرح مبسوط منظومه، ج 1، صص 238 و 239
[2]. نامه عارفانه به خانم فاطمه طباطبائی، صحیفه نور، ج 22، ص 380