نتایج حدیث صحیح «فاطمه پاره تن من است، کسی او را اذیت کند، مرا اذیت کرده» در کتب اهل سنت

  • 25 دى, 1399 - 23:54
حدیث «فاطمه پاره تن من است، ...» احتیاج به بررسی سندی ندارد؛ چون در صحیحین و دیگر کتب حدیثی معتبر شیعه و سنی نقل شده؛ علمای اهل سنت در شرح این حدیث، نتیجه گرفته‌اند که حضرت زهرا از تمام زنان برتر است، و مالک بن انس به این نکته تصریح می‌کند، بلکه سهیلی، ایشان را از خلیفه اول و دوم نیز برتری می‌دهد و استدلال می‌کند اگر کسی به ایشان دشنام دهد، کافر است.

حدیث «فاطمه پاره تن من است، کسی او را اذیت کند، مرا اذیت کرده ویا کسی او را بیازارد مرا آزرده است.» با عبارات مختلف از پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله)، در کتب حدیث اهل سنت نقل گردیده است؛ و در صدور این روایت که رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمودند: «فاطمه پاره تن من است، کسی او را اذیت کند، مرا اذیت کرده ویا کسی او را بیازارد مرا آزرده است.» شکی نیست، و احتیاج به بررسی سندی ندارد؛ زیرا این حدیث در کتب صحیحین چند مرتبه آمده است و دیگر کتب حدیثی معتبر شیعه و سنی هم آن را آورده‌اند؛ اين فرمايش پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله): «فاطمة بضعة مني.» درباره حضرت زهرا (سلام‌الله‌عليها) به مناسبت‌های مختلفی بيان شده است.[1]
علمای اهل سنت در شرح این حدیث، نتایج خاصی گرفته‌اند؛ ابن‌حجر عسقلانی می‌نویسد: افضلیت حضرت زهرا بر تمام زنان دوران خود و بعد از خود، در حدیث نبوی آمده است که ایشان سرور زنان دو عالم است و در کمال، احدی از زنان امت اسلام با او شریک نیست.[2] ملا علی قاری نیز ذیل این حدیث می‌نویسد: امام مالک چه خوب گفته است، که در فضیلت، هیچ کسی را بر پاره تن رسول الله (حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها)) ترجیح نمی‌دهم.[3] در کلام مالک بن انس، با این‌که مطلق آمده است که حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) بر همه انسان‌ها برتری دارد، ولی تصریح به برتری ایشان بر مردان ندارد.
اما عده‌ای از عالمان اهل سنت، از سهیلی، عالم سنی قرن ششم نقل می‌کنند که این حدیث دلیل بر برتری حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) بر خلیفه اول و دوم دارد، و بر آن تصرح کرده است و استدلال می‌کند که اگر کسی به ایشان دشنام دهد، کافر است، چون پیامبر را غضب‌ناک کرده است.[4]
سیوطی نیز در نقل حدیث مشهور «چهار خانم برتر عالم»، حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) را برتر آنان از حیث علم می‌داند.[5]
آلوسی هم ذیل آیه 42 سوره آل‌عمران می‌نویسد: مراد از «عَلى‏ نِساءِ الْعالَمين» در مورد حضرت مریم، برتری حضرت مریم بر زنان زمان خودش است، نه برتری وی بر همه زنان، زیرا سرور زنان اهل عالم، فاطمه است؛[6] هم‌چنین می‌گوید: افضلیت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) بر همه زنان حتی بر عایشه نیز ثابت است؛ زیرا پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمود: «همانا من در بین شما دو چیز گرانبها قرار دادم. کتاب خداوند و اهل بیتم؛ این دو از یکدیگر جدا نمی‌شوند، تا این‌که در حوض کوثر بر من وارد شوند.» و ادامه می‌دهد: چنان‌چه همه می‌دانند فاطمه (سلام‌الله‌علیها) سیده و سرور عترت اهل بیت است؛ و به نظر من برترین زنان عالم، فاطمه (سلام‌الله‌علیها) است، سپس مادرش خدیجه، سپس عایشه. حتی اگر کسی بگوید: دیگر دختران پیغمبر (رقیه، زینب و ام‌کلثوم) برتر از عایشه هستند، من اشکالی در این سخن نمی‌بینم.[7]

پی‌نوشت:

[1]. «فاطمه پاره تن من است، کسی او را اذیت کند، مرا اذیت کرده...»
«معرفی حضرت زهرا (سلام‌الله علیها) توسط پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله)»
«پذیرش توبه ابولبابه»
«پوشش حضرت زهرا از فرد نابینا»
«بررسی مکان روایت «فاطمة بضعة منّی»»
[2]. فتح الباری، ابن حجر، ج7، ص105و106. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[3]. مرقاة المفاتیح شرح مشکاة المصابیح، ملاعلی قاری، ج11، ص292. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[4]. فضائل الخمسه من الصحاح السته، فیروزآبادی، ج3، ص184. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
شرح الزرقانی على المواهب اللدنية بالمنح المحمدية، زرقانی، ج4، ص335. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
التنوير شرح الجامع الصغير، ابوابراهیم صنعانی، ج7، ص467. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[5]. الدر المنثور، سیوطی، ج3، ص540. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[6]. روح المعانى، آلوسی، ج3، ص155. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[7]. روح المعانى، آلوسی، ج3، ص156. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.

تنظیم و تدوین

Add new comment

CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.
Fill in the blank.