در منابع اهل سنت، از دختر بزرگ امیرالمؤمنین و حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) به بزرگی و نیکی و جلالت قدر یاد شده است؛ سیوطی عالم بزرگ اهل سنت، فصلی از کتاب خود «الحاوی للفتاوی» را به زینب کبری (سلام‌الله‌علیها) و اولاد وی اختصاص داده است و نام آن فصل را «العجاجه الزرنبیه فی السلاله الزینبیه» نامیده، به معنی (عصاره زعفران در فرزندان حضرت زینب)، و در این فصل به 10 محور در رابطه با اولاد حضرت زینب اشاره کرده است.[1]
- وی ابتدا آن‌ها را از آل نبی خوانده است، و روایتی از صحیح مسلم و سنن نسائی به عنوان دلیل این مطلب ذکر می‌کند که زید بن ارقم نقل کرد که پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در خطبه سه مرتبه، سفارش اهل بیتشان را کردند؛ از زید بن ارقم سؤال کردند اهل بیت پیامبر کیست؟ جواب داد: کسانی‌که بعد از پیامبر، صدقه بر آنان حرام است؛ پرسیدند: آن‌ها کیانند؟ گفت: آل علی، آل عقیل، آل جعفر، آل عباس..[2]
- اولاد حضرت زینب (سلام‌الله‌علیها)، به اجماع، ذریه و اولاد پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) هستند؛ این مطلب خاص‌تر از مورد قبلی است.
بغوی در کتاب «تهذیب» گفته است: فرزندان دختر به او منسوب نمی‌شوند، ولی جزء ذریه فرد هستند و اگر بر اولاد اولاد وصیتی بشود، آن‌ها هم شامل می‌گردند.[3]
(ولی آن‌ها به پیامبر نسبت داده نمی‌شوند و مانند اولاد امام حسن و امام حسین (علیهماالسلام) نیستند، که این مورد اخص از مورد قبل است.)
- آن‌ها را می‌توان شریف نامید؛ چون در صدر اول به تمام کسانی‌که از اهل بیت بودند، شریف گفته می‌شد، چه حسنی باشند، چه حسینی، چه علوی، چه جعفری، چه عقیلی، و چه عباسی، ...؛ ذهبی در شرح حال بسیاری گفته: الشريف الزينبی.[4]
- چون فرزندان جعفر از آل هستند، بر آن‌ها به اجماع، صدقه حرام است و به اجماع آن‌ها مستحق سهم ذوی القربی هستند.[5]
- آن‌ها مستحق دریافت از وقف برکه حبشه هستند؛ چون نیمی از آن خاص اشراف (به معنی فرزندان امام حسن و امام حسین) است و نیم دیگر مخصوص طالبیین، فرزندان امیرالمؤمنین (ذریه محمد بن حنفیه و برادرانش)، فرزندان جعفر، و فرزندان عقیل است.[6]
- پوشیدن لباس سبز نیز به عنوان علامتی است که در سال 773 قمری ابداع کردند، که چون وجه شرعی ندارد، می‌توان مخصوص پسران از ذریه شود، یا حتی می‌توان همه ذریه را هم شامل گردد، که در این صورت فرزندان و ذریه حضرت زینب را هم شامل می‌شود.[7]
هم‌چنین بحثی پیرامون وقف بر اشراف کرده که در چه صورتی شامل آنان می‌شود، و در چه صورتی نمی‌شود.
بنابراین طبق نظر سیوطی، شرافت و بزرگی اهل بیت می‌تواند به فرزندان حضرت زینب هم برسد و به اجماع، آن‌ها جزء آل و ذریه پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) هستند و صدقه بر آنان حرام است.

پی‌نوشت:

[1]. الحاوی للفتاوی، سیوطی، ج2، ص37 الی 41.
[2]. «أَخْرَجَ مُسْلِمٌ، وَالنَّسَائِيُّ عَنْ زَيْدِ بْنِ أَرْقَمَ قَالَ: «قَامَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ خَطِيبًا فَقَالَ: " أُذَكِّرُكُمُ اللَّهَ فِي أَهْلِ بَيْتِي " ثَلَاثًا فَقِيلَ لِزَيْدِ بْنِ أَرْقَمَ: وَمَنْ أَهْلُ بَيْتِهِ؟ قَالَ: أَهْلُ بَيْتِهِ مَنْ حَرَّمَ الصَّدَقَةَ بَعْدَهُ، قِيلَ: وَمَنْ هُمْ؟ قَالَ: آلُ عَلِيٍّ، وَآلُ عَقِيلٍ، وَآلُ جَعْفَرٍ، وَآلُ عَبَّاسٍ.» الحاوی للفتاوی، سیوطی، ج2، ص38. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[3]. الحاوی للفتاوی، سیوطی، ج2، ص38. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[4]. الحاوی للفتاوی، سیوطی، ج2، ص39. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[5]. همان. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[6]. الحاوی للفتاوی، سیوطی، ج2، ص40. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[7]. همان. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.