نگاه به آرای سياسی فقيهان اهل سنت از شکل‎گيری آن تا حال حاضر، انسان را متوجه يک طيف گسترده از مواضع می‎نمايد که به دشواری قابل جمع هستند. طيفي که يک سوي آن صلاحيت و مشروعيت صحابه قريشی عالم عادل قرار دارد و سوی ديگر آن به حاکم فاسق ظالم رضايت داده می‌شود. در حالی‌که در فقه ایشان، ابتدا انتخاب مردم مهم برشمرده شده است.

سیره پیامبر گرامی اسلام مملو است از محبت به امیر مومنان و هم‌چنین سفارش دیگران نسبت به دوستی با ایشان. اما با تمام شگفتی می‌بینیم که بعضی اشخاص در گفتار یا عمل یا در هردو، برخلاف توصیه نبی اکرم عمل کرده و دشمنی و بغض امیر مومنان را علنی می‌کنند. احمد بن حنبل پیشوای فکری مکتب حنبلی و فرقه وهابیت یکی از این اشخاص است.

توجه به تعداد نظر خواهی‌ها، مشورت‌ها و درخواست کمک‌های فکری از امیرمؤمنان (علیه السلام) از یک‌سو نشان‌دهنده درماندگی خلفا در حلّ مشکلات و نیازمندی آنان به دانش و تجربه امیرمؤمنان (علیه السلام) است و از سوی دیگر نشان‌دهنده محدود بودن موارد مراجعه و نظرخواهی است که گویای ارتباط اندک و دور بودن از مسائل حکومتی است.

‎تاریخ بعد از رحلت پیامبر پر است از فتنه‎ها و آزمایش‌های سخت که بسیاری مسلمانان از پس آن برنیامدند. یکی از روش‌های تشخیص حق از باطل به تصریح پیامبر(ص)، علی(ع) است. این معیار را ایشان در روایت معروفی بیان فرمودند و می‎توانست در بسیاری از حوادث بعد رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) نشان دهنده صراط مستقیم باشد.

اگر امیرمؤمنان بلافاصله پس از پیامبر اکرم به خلافت می‌رسید و خط سیری که آن حضرت ترسیم فرموده و بارها در مناسبت‌های مختلف بر آن تاکید ورزیده بود را رها نمی‌کردند، علاوه بر فواید بی‌شمار دنیوی و مادّی، موجبات سعادت اخروی آنان نیز فراهم می‌گردید. چنان‌که از سوی خود عمر بن خطّاب نیز بارها مورد اعتراف قرار گرفته است که علی (علیه السلام) لایق‌ترین شخص برای جانشینی پیامبر است.

در منقبت حضرت فاطمه زهرا (علیها السلام)، در سخنان پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) از شیعه و سنی وارد شده است که فرمودند: ای فاطمه جان، خدا با غضب تو غضبناک می‌شود و با رضای تو راضی و خشنود می‌شود، که این روایت شریف در کتب شیعه و اهل سنت به تواتر آمده است لذا این موضوع از اعتقادات تمام مسلمین است که نسبت به ایشان چگونه رفتار شود...