با وجود این‌که دین اسلام به فرقه‌های گوناگون و مذاهب مختلف اسلامی تقسیم گردید، اما ایجاد وحدت در میان صفوف امت اسلام و مراقبت از آن، مهم‌ترین اولویتی است که در دستور کار دین مبین اسلام قرار داشته، حقیقتی که ضامن امنیت و ثبات امت اسلامی و ایجاد دوستی و محبت در میان مسلمانان جهان اسلام گردیده، و در صورت عمل به این امر، امت اسلام را به عنوان الگو برای تمامی ملت‌ها و امت‌های جهان معرفی و همگان را در گرایش به این دین مشتاق می‌کند.
لذا خداوند در قرآن کریم همواره عواقب و تنش و جدایی امت اسلام را متذکر شده است و حفظ وحدت امت اسلامی را با این آیه شریفه: «وَاعتَصِموا بِحَبلِ اللَّهِ جَميعًا وَلا تَفَرَّقوا ۚ[آل عمران/103] و همگی به ریسمان الهی چنگ زنید و پراکنده نشوید.» خواستار است؛ ثعلبی از علمای اهل سنت، ذیل آیه شریفه، از امام صادق (علیه‌السلام) روایت کرده که: «نحن حبل الله الذی قال الله: واعتصموا بحبل الله جمیعاً ولاتفرقوا.[1] ما اهل بیت، همان ریسمان خداوند هستیم که خداوند در قرآن فرموده، همگی به ریسمان خدا چنگ زنید و پراکنده نشوید.» و یا در آیه‌ای دیگر می‌فرماید: «وَلا تَنازَعوا فَتَفشَلوا وَتَذهَبَ ريحُكُم ۖ وَاصبِروا ۚ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصّابِرينَ.[انفال/46] نزاع و کشمکش نکنید تا سست نشوید و قدرت شما از میان نرود و صبر و استقامت کنید که خداوند با استقامت کنندگان است.»
در منابع اهل سنت هم روایاتی از پیامبر اکرم وجود دارد که امت اسلامی را از هر گروه و فرقه، با تاکید فراوان بر این امر مهم (وحدت) دعوت می‌کند، از جمله: «مثل المومنین فی توادّهم و تراحمهم و تعاطفم مثل الجسد اذا اشتکی منه عضو تداعی له سائر الجسد بالسّهر و الحمی.[2] مؤمنان در دوستی، و مهربانی، همانند پیکری می‌مانند که اگر عضوی از آن دچار درد و بیماری گردد، دگر عضوها را قراری نیست و دچار ناشکیبایی و بیداری در شب خواهند گردید.» هم‌چنین: «المسلمون تتکافا دماوهم، و یسعی بذمّمتهم ادناهم، و هم ید علی من سواهم.[3] مسلمانان هم خون یکدیگرند که هر یک در حرمت و پاس‌داشت خون یکدیگر، ذمه خود را مشغول دیده و در برابر دیگران، مشتی گره کرده دارند.»
و نیز آمده است: «ستکون هنّات و هنّات فمن اراد ان یفرق امر هذه الامه و هی جمیع فاضربوه بالسیف کائناً من کان.[4] به زودی تلاش‌هایی صورت خواهد گرفت تا اتحاد امت اسلام را بر هم زنند؛ آگاه باشید! چنین کسی، هر که می‌خواهد باشد، اگر چنین قصدی داشته باشد، پاسخ او شمشیر است.»
هم‌چنین در منابع شیعه هم روایاتی از پیامبر اکرم وارد شده است و امت اسلامی را دعوت به وحدت و یکپارچگی با دیگر مذاهب اسلامی می‌کند، از جمله این روایت: «عن معاویه بن وهب قال قلت له کیف ینبغی لنا ان نصنع فیما بیننا و بین قومنا و بین خلطائنا من الناس ممن لیسوا علی امرنا قال تنظرون الی ائمتکم الذین تقتدون بهم فتصنعون ما یصنعون فوالله انّهم لیعودون مرضاهم و یشهدون جنائزهم و یقیمون الشهاده لهم و علیهم و یودّون الامانه الیهم.[5] معاویه بن وهب گفت به امام صادق (علیه‌السلام) عرضه داشتم، ما با کسانی زندگی و مجالست داریم که به آن‌چه ما معتقدیم، «ولایت اهل بیت»، اعتقادی ندارند، شایسته است ما با آن‌ها چگونه رفتاری داشته باشیم؟ حضرت فرمود: همان‌گونه که امامان شما با آنان رفتار می‌کنند، شما هم، آن‌گونه باشید؛ به خدا قسم! به عیادت مریض‌های ایشان و نیز به تشییع جنازه‌هایشان رفته و در محاکم قضایی، به عنوان شاهد حاضر و امانت‌های آنان را برمی‌گردانیم.»
فاعتبروا یا اولی الابصار

پی‌نوشت:

[1]. الکشف و البیان، ثعلبی، دار احیاء التراث العربی، بیروت ،لبنان، ج3 ص163.
[2]. صحیح مسلم، مسلم نیشابوری، دار احیاء التراث العربی، بیروت، لبنان، ج4 ص2584 باب 17 حدیث2585.
[3]. سنن کبری، بیهقی، مکتبه دار الباز، مکه، عربستان، ج8 ص29.
[4]. صحیح مسلم، مسلم نیشابوری، دار احیاء التراث العربی، بیروت، لبنان، ج3 ص1479 باب 14 حدیث1852.
[5]. وسائل الشیعه، شیخ حر عاملی، نشر اسلامیه، تهران، ایران، ج8 ص398 باب 1.