رد حدیث «فضایل ابوبکر تا حدی که از شفاعتکنندگان روز قیامت میشود» توسط علمای اهل سنت
از جمله احادیثی که مغرضین و دنیاطلبان، آن را در فضائل ابوبکر جعل کردند و حدیثی را به پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) نسبت دادند که این خود یکی دیگر از تهمتهایی است که ناجوانمردانه و به صورت زشت و ناروا به ساحت مقدس رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) نسبت داهاند. این روایت را علمای بزرگ اهل سنت از جمله ابن جوزی، ابن ابیحاتم، ذهبی، سیوطی و دیگران در کتب خود نقل کردهاند و در سلسله سند آن برخی از افراد و راویانش را مورد هجمه و خدشه قرار دادند؛ آن حدیث چنین است که رسول خدا به ابوبکر فرمودند: «چقدر اموال و دارایی تو پاکیزه است، بلال موذن من و ماده شتری که بر آن هجرت کردم، از جملهی آن اموال هستند و با جان و مالت با من مواسات کرده و مرا بر خودت مقدم داشتی، گویا میبینم تو را که بر درب بهشت ایستاده و افراد امتم را شفاعت میکنی.»[1]
در ردّ این حدیث ابن جوزی مینویسد: «اسماعیل بن احمد قال، اخبرنا ابن مسعده، عن حمزه، عن... عن فضل بن مختار، عن أبان عن انس بن مالک قال رسول الله...؛[2] این حدیثی است که صحیح نیست؛ أبان متروک الحدیث بوده است و به روایاتش اعتنایی نمیشود تا حدّی که شعبه میگوید اگر مرتکب فحشاء گردم، محبوبتر است نزد من تا از أبان چیزی را روایت کنم...» ابن ابیحاتم در کتاب خود مینویسد: فضل بن مختار (که در سلسله سند این روایت است) کارش نقل اباطیل و... است.[3] همچنین ذهبی هم در مورد «فضل بن مختار ابوسهل بصری» مینویسد: این شخص از ابن أبیذئب و غیر او روایاتی را نقل کرده و ابوحاتم رازی میگوید فضل، کارش نقل اباطیل و مطالب ساختگی است، و ابنعدی او را اینگونه معرفی میکند که تمام احادیث او باطل است...[4]
عالمان دیگری از اهل سنت مثل سیوطی، ابن عراقی، ابن حبّان، عسقلانی و...، با ابن جوزی و ابوحاتم و ذهبی، در سلسله سند این حدیث هم رأی هستند که با مراجعه به کتب آنان، این مطلب اثبات میشود. در نتیجه به وضوح آشکار میشود که این روایت مورد بحث، از اخبار موضوع و ساختگی، و از اباطیل عجیب و غریبی است که در فضیلت ابوبکر تراشیدهاند و از نگاه بزرگان اهل سنت ردّ و طرد شده است.
فاعتبروا یا اولی الابصار
پینوشت:
[1]. تاریخ مدینه دمشق، ابن عساکر، دارالفکر، بیروت، لبنان، ج30 ص62.
[2]. العلل المتناهیه...، ابن جوزی، دار الکتب العلمیه، بیروت، لبنان، ج1 ص190 رقم294.
[3]. الجرح و التعدیل، ابن ابی حاتم، دار المعرفه، بیروت ،لبنان، ج7 ص69.
[4]. میزان الاعتدال، ذهبی، دار الکتب العلمیه، بیروت ،لبنان، ج5 ص435 رقم 6756.
إضافة تعليق جديد