اسلام ناب
در عصر حاضر روزه در مسیحیت تابع قانون خاصی نیست و هر کس هر طور که می تواند و برای هر مدت زمانی می تواند روزه بگیرد. همین طور روزه در فرقه های مختلف مسیحیت هم متفات است و بنابر دستورالعمل هر کلیسایی، زمان و نوع متفاوتی دارد. در آیین یهود نیز که قدیمی ترین احکام مدون شریعت را در بر دارد، روزه مورد سفارش قرار گرفته است.
اسلام خداوند متعال را منزه از هرگونه عیب و نیازی، از جمله نیاز به فرزند دانسته است ولی در آئین زرتشت، زرتشتیان اهورامزدا را خالق روشنایی و خدای خوبی‌ها می‌دانند و برای او فرزندانی قائل می‌شوند.
برخی از ادیان و آئین‌ها بزرگان خود را به عنوان فرزندان خدا خطاب کرده و برخی دیگر فرشتگان را دختران خدا نامیده‌اند. اما در دین مبین اسلام، توحید و یکانگی خداوند متعال، مهمترین اصل در اصول اسلام است. چنانچه خداوند متعال در قرآن کریم به صراحت به بی‌نیازی خود، از داشتن فرزند اشاره کرده و آن را سخنی قبیح دانسته است.
هركدام از ادیان و آئین ها به نوعى براى خداوند فرزندى مى‌پنداشتند؛ یهودیان عُزَير و مسيحيان نيز حضرت عيسى(علیه السلام) را فرزندان خدا معرفى مى‌كردند. درحالی که اسلام از این انحراف مبرا است و خداوند متعال را کمال مطلق و منزه از کمک و نیاز به هر چیزی است.
از گزارشات سیره پیامبر (ص) در روزه مستحبی روزهای پایانی ماه شعبان برداشت شده است که این روایات متناقض است؛ در حالی‌که روایات مختلف از زمان‌های متفاوت گزارش می‌کند و برخی سال‌ها پیامبر (ص) روزه پایان ماه شعبان را افطار کرده‌اند و در سال‌های پایانی عمر مبارکشان، روزه ماه شعبان را به ماه رمضان متصل می‌کردند.
کارهای خوب و بد بر زندگی انسان تأثیرگذار است و یکی از چیزهایی که در آینده و سرنوشت انسان تأثیر منفی می‌گذارد گناه است. از راهکارهای مهم پرهیز از گناه، تقویت اراده باطنی است که این مهم با روزه‌داری محقق می‌شود.
در روایات در فضیلت نوروز آمده است که آن روز عهد بر ولایت امیرالمؤمنین (ع) در غدیر، عهد گرفتن از جنیان، پیروزی بر نهروانیان و قتل ذوالثدیه و روز ظهور امام زمان (عج) و پیروزی بر دجال، زنده شدن 30 هزار نفر از بنی‌اسرائیل، آرامش کشتی حضرت نوح و شکستن بت‌ها به دست حضرت ابراهیم و امیرالمؤمنین (ع) در فتح مکه است؛ خداوند حاجت حاجت‌خواهان از مؤمنین را در این روز برآورد.
اعمالی که در روایات برای نوروز نقل شده است، این است که هنگام نوروز غسل کن، لباس پاکیزه بپوش، خود را خوشبو کن و آن روز را روزه بدار. پس از نماز ظهر و عصر، نمازی چهار رکعتی بگزار؛ پس از نماز هم سجده شکر گزار و دعای خاصی بخوان که گناهان پنجاه سالهات بخشوده می‌شود؛ پاشیدن آب در نوروز نیز سنّتی است که از عمل یکی از انبیاء ایجاد شده است.
یکی از آدابی که هنگام تحویل سال شمسی، توسط ایرانی‌ها انجام می‌شود، خواندن دعای «یَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الْأَبْصَارِ، ...» است؛ این دعا برای اولین بار توسط علامه مجلسی، با سند غیرمعتبر نقل شده است؛ برخی از عبارات این دعا، در روایات معتبر اسلامی آمده است و نیازی نیست که حتماً الفاظ دعا از معصوم (ع) وارد شده باشد؛ بلکه چنانچه محتوای دعا مطابق با سایر معارف اسلامی باشد و یا حداقل مخالف نباشد، می‌‌توان از آن استفاده کرد.
هر کس سه روز آخر ماه شعبان را روزه بگیرد و به روزه ماه رمضان وصل کند، خداوند ثواب روزه دو ماه پی در پی را برایش حساب می‌کند. (سید بن طاوس تذکر می‌دهد که ممکن است این سفارش برای کسانی باشد که کل ماه شعبان را روزه نگرفته‌اند.) امام رضا (ع) نیز به اباصلت سفارش کرد در روزهای پایانی ماه شعبان دعا، استغفار، تلاوت قرآن زیاد انجام بده! و دعایی در طلب بخشش از خداوند را بسیار بگو.
توحید و باور به خدایی منزه از هر عیب و نقص، ازجمله اصولی است که در ادیان و آئین های مختلفی دچار تحریف شده است، اما دین مبین اسلام، جسمانی۹ت خداوند متعال را امری انحرافی در ادیان می‌داند و به شدت با آن مقابله کرده است.
توحید، مهمترین آموزه اسلامی و نقطه تمایز اسلام از دیگر ادیان دانسته شده است. چنانچه در قرآن نیز به یکتاپرستی انبیاء و رویارویی آنها با اقوامشان اشاره شده است. اسلام در باب توحید بسیار صریح و روشن است، اما منطق زرتشتی در این امر، بسیار تاریک و ظلمانی است.
روزه در غیر ماه رمضان، اگر نذر نشده باشد، واجب نیست و اصل اولی در روزه‌ها (غیر روزه‌های واجب و حرام و مکروه) مستحب است و لزومی در به جا آوردن آن نیست؛ مسلمان در عبادت میانه‌رو است و سخت نگرفته و خود را به رنج نمی‌افکند؛ روزه‌داریِ مدام که به روال و سیرِ طبیعی زندگی ضرر می‌رساند، نهی شده و سزاوار است در گرفتن روزه مستحبی، رعایت اعتدال صورت گیرد.
شيوه روزه دارى پيامبر (ص) در طول زندگى، متفاوت بود؛ ابتدا سه روز در اول شعبان، سه روز در نیمه شعبان و سه روز در اواخر شعبان روزه مستحبی گرفته و دو روز قبل ماه رمضان را افطار می‌کرد؛ در سال‌هاى پايانى، يك شيوه اتخاذ کرد و براى ماه شعبان، منزلتى ويژه قائل بود و آن را ماه خود خواند و روزه آن را سنّت نهاد و در ماه‌های دیگر سه روز را روزه مستحبی می‌گرفتند.