پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ از سفارش‌ها و توصیه‌های اساسی قرآن به مؤمنان، حفظ آمادگی در برابر دشمنان است. از اين‌رو آمادگی‌های مناسب هر عصر برای ياری حق در برابر باطل، امری اساسی است. قيام جهانی حضرت مهدی (عليه السلام)، برای برپايی حكومتی بر اساس عدل و قسط است و لذا است که نصرت آن امام بزرگوار، امری ضروری و تکلیفی الهی است. البته اين ياری، نيازمند فراهم ساختن مقدمات و زمينه‌هايی است.
ابوبصير در اين‌باره می‌گويد: امام صادق (عليه السلام) فرمود: «لَيُعِدَّنَّ أَحَدُكُمْ لِخُرُوجِ الْقَائِمِ وَ لَوْ سَهْماً فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَي إِذَا عَلِمَ ذَلِكَ مِنْ نِيَّتِهِ رَجَوْتُ لِأَنْ يُنْسِئَ فِي عُمُرِهِ حَتَّي يُدْرِكَهُ فَيَكُونَ مِنْ أَعْوَانِهِ وَ أَنْصَارِهِ.[1] هر يك از شما بايد برای خروج قائم آماده كند، هر چند يك تير، كه هرگاه خدای تعالی از نيّت او، آن را بداند، اميدوارم كه در عمر او تأخير اندازد، تا آن‌كه قائم را درك كند.»
البته مقصود روايات، با توجه به دیگر روایات، كنايه از نهايت كسب آمادگی برای آن واقعه بزرگ باشد.
استاد مطهری در اين‌باره نوشته است: «در روايات اسلامی، سخن از گروهی زبده است، كه به محض ظهور امام (عليه السلام) به آن حضرت می‏‌پيوندند. آشکار است كه اين گروه، ابتدا به ساكن خلق نمی‌‏شوند و به قول معروف از پای بوته هيزم سبز نمی‏‌شوند، [بلكه] معلوم می‌‏شود، در عين اشاعه و رواج ستم و فساد، زمينه‏‌هايی عالی وجود دارد، كه چنين گروه زبده را پرورش می‌‏دهد. اين خود می‌‏رساند كه نه فقط حق و حقيقت به صفر نرسيده است، بلكه بر فرض اگر اهل حق، از نگاه كميت قابل توجه نباشد، از نگاه كيفيت ارزنده‌‏ترين اهل ايمان‏ند و در رديف ياران سيدالشهداء (عليه السلام) هستند.»[2]
ویژگی های اصحاب امام
1. شناخت ومعرفت عمیق به خداوند.
حضرت علی (عليه السلام)  شناخت والای خداوند را در چنين افرادی، چنين وصف فرموده است: «رِجالٌ مُؤمِنُونَ عَرِفُوا اللَّهَ حَقَّ مَعرِفَتِهِ وَهُمْ اَنْصارُالمَهْدِی فِي آخِرِ الزَّمانِ.[3] مردانی مؤمن كه خدا را چنان كه شايسته است، شناخته‌‏اند و آنان، ياران مهدی (عليه السلام) در آخرالزمان‌اند.»
 امام صادق (عليه السلام) قلب‏‌های اين گروه را به‌سان پولاد دانسته، می‌‏فرمايد: «رِجالٌ كَاَنَّ قُلُوبَهُم زُبُرُ الحَدِيدِ لايَشُوبُها شَكٌ فِي ذاتِ اللَّهِ اَشَدُّ مِنَ الحَجَرِ.[4] آنان مردانی‌اند كه دل‏‌هايشان گويا پاره‏‌های آهن است، هيچ ترديدی نسبت به خداوند، قلب‏‌هايشان را نيالايد و قلب‏‌هايشان از سنگ استوارتر است.»
2.  شناخت امام زمان (عليه السلام) 
امام صادق (عليه السلام) فرمود: «وَمَنْ عَرَفَ اِمامَهُ ثُمَّ ماتَ قَبْلَ اَنْ يَقُوْمَ صاحِبُ هَذا الاَمرِ كانَ بِمَنزِلَةِ مَنْ كانَ قاعِداً فِي عَسْكَرِهِ لا بَل بِمَنزِلَةِ مَنْ قَعَدَ تَحْتَ لِوائِهِ.[5] هر آن كس كه امامش را نشناسد و پيش از قيام صاحب اين امر، از دنيا برود، به‌سان كسی است كه در سپاه آن حضرت خدمت‏‌گزاری خواهد كرد؛ نه بلكه مانند كسی است كه زير پرچم آن حضرت است.»
3.آمادگی‌های معرفتی
كسی‌که در مرحله شناخت، در حد ممكن معرفت كسب کرد، در مرحله اطاعت دچار ترديد نخواهد شد. کسی‌که امروزه به حضرت مهدی (عليه السلام) غایب و اراده و فرمانش گردن نهد و از دستور‌ات آن حضرت اطاعت كند، در زمان ظهور نيز چنين خواهد بود. رسول گرامی اسلام (صلی الله عليه و آله) در اين‌باره فرمود: «طوُبي لِمَنْ اَدرَكَ قائِمَ اَهلِ بَيْتي وَ هُوَ مُقتَدٍ بِهِ قَبْلَ قِيامِهِ يَتَولّي وَليَّهُ وَيَتَبرَّأُ مِنْ عَدُوِّهِ وَيَتَوَلي الاَئِمَّةَ الهادِيَةَ مِنْ قَبْلِهِ اوُلئِك رُفَقائي وَ ذَوُو وُدّي وَ مَوَدَّتي وَاَكْرَمُ اُمَّتي عَلَي.[6] خوشا به حال كسی‌كه، قائم اهل بيت مرا درك كند؛ حال آن‌كه پيش از قيام او نيز پيرو او باشد. با دوست او دوست و با دشمن او دشمن و با رهبران و پيشوايان هدايت‌گر پيش از او نيز دوست باشد. اينان هم‌نشين و دوستان من و گرامی‏‌ترينِ امت من، در نزد من هستند.»
4. آمادگی روحی و روانی
کسانی‌که صاحب آمادگی روحی و روانی بالایی نشوند، هرگز نمی‌توانند يار و ياور خوبی برای آن حضرت باشند؛ چرا که آنان با کم‌ترين فشاری که برايشان وارد می‌شود، عرصه را خالی می‌کنند. بی‌گمان برای حضرت مهدی (عليه السلام) يارانی هست، که قوت و قدرت بالای روحی و روانی دارند، تا بتوانند بر دشمنان چيره شوند.
ایشان افزون بر انجام واجبات و ترک محرمات، به رعايت آموزه‌های اخلاقی نيز اهميت والايی می‌دهند، امام صادق (عليه السلام) در اين‌باره می‌فرمايد: «مَن سُرَّ أَن يکُونَ من أَصحَابِ القَائِمِ فَلينتَظِر وَ ليعمَل بِالوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الأخلَاقِ وَ هُوَ مُنتَظِر.[7] هر کسی که شادمان می‌شود، از اين‌که از ياران قائم باشد، پس بايد منتظر باشد، پرهيزگاری پيشه کند و نيکويی‌های اخلاق را انجام دهد؛ در حالی‌که منتظر است.»
5. آمادگی جسمی
يکی از نمودهای زمينه‌سازی، آمادگی جسمانی برای حضور در زمان ظهور است. امام صادق (عليه السلام) دربارۀ ويژگی‌های ياران امام مهدی (عليه السلام) می‌فرمايد:
«فَإِنَّ الرَّجُلَ مِنهُم يعطَي قُوَّةَ أَربَعينَ رَجُلاً وَ إِنّ قَلبَهُ لَأشَد مِن زُبَرِ الحَدِيدِ وَ لَو مَرُّوا بِجِبَالِ لَقَطَعُوهَا لَا يکُوُّنَ سُيوفَهُم حَتَّي يرضَي اللهُ عَزَّوَجَلَّ.[8] مردی از اصحاب او توانايی چهل مرد را دارد و قلب او از پاره آهن استوارتر است و اگر بر كوه‌های آهن بگذرند، آن را بر كنند و شمشيرهای خود را در نيام نكنند، تا آن‌كه خدای تعالى خشنود گردد.»

پی‌نوشت:

[1]. محمد بن ابراهيم نعماني، الغيبة، ص320، دارالکتب الاسلامیه تهران،1387.
[2]. مرتضي مطهري، قيام و انقلاب مهدي عليه السلام ، ص56، انتشارات صدرا، بی‌تا.
[3]. علي بن عيسي اربلي، كشف الغمة، ج2، ص478.
محمد باقر مجلسي، بحارالانوار، ج 57، ص 229، ح66.
[4]. محمد باقر مجلسي، بحارالانوار، ج 52، ص 307، بی‌تا، بی‌نا.
[5]. محمد بن يعقوب كليني، الكافي، ج 1، ص 371، ح2، موسوعةالکتب الاربعة، موسسة احیاء الکتب الاسلامی، قم 1387.
[6]. صدوق، كمال الدين و تمام النعمة، ج1، ص 286، نشر دارالحدیث، قم، 1387.
[7]. محمد بن ابراهيم نعماني، الغيبة، ص200، ح16، دارالکتب الاسلامیه تهران،1387.
[8]. صدوق، کمال الدين و تمام النعمة، ج2، ص 673، ح 26، همان.