پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ برخی از منکرین ولایت امیرالمومنین (علیه السلام) برای توجیه واقعه غدیر، جریان سپاه یمن و شکایت برخی از امام علی (علیه السلام) و دفاع پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) از ایشان را، دلیل خطبه‌ی غدیر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) می‌دانند و معتقدند پیامبر در این خطبه با رفع اتهام از مولا علی(علیه السلام) از مسلمانان می‌خواهد تا ایشان را دوست بدارند. نه این‌که امام خود قرار دهند!
در پاسخ می‌گوییم؛ گذشته از اشکالات متعددی مثل فقدان ارائه دلیل مناسب از سوی مدعیان این ایده، و تعارض ادله‌ی تاریخی در هم زمانی واقعه غدیر با ماجرای سپاه یمن و... که در این ادعا وجود دارد. برفرض محال که این ادعای مورد قبول واقع شود، هیچ خدشه‌ای به واقعه غدیر و موضوع ولایت امیرالمومنین (علیه السلام) بر جمیع مسلمین وارد نخواهد آورد. توضیح مطلب اینکه هيچ اشكالی ندارد كه پيامبر اكرم (صلی الله عليه و آله و سلم) در جواب اعتراض برخی، ولايت و خلافت اميرالمؤمنين (عليه السلام) را بيان كرده باشند بلكه مقتضای جواب از اعتراض نيز همين است كه پيامبر(صلی الله علیه و آله) بفرمايد حضرت علی (عليه السلام) بر شما مانند من ولايت دارد، نه اينكه بفرمايد او را دوست داشته باشيد. چرا كه زمانی آن اعتراض جواب داده می‌شود كه منظور پيامبر ولايت و اولويت باشد و إلا اگر بفرمايند او را بايد دوست داشته باشيد جواب قانع كننده‌ای برای معترضين محسوب نمی‌شود. پس می‌توان قائل شد كه وقتی عده‌ای از حضرت علی (عليه السلام) شكايت كردند پيامبر (صلی الله عليه و آله و سلم) خطبه غدير را بيان فرمود و بيان كرد كه بعد از من علی (عليه السلام) جانشين من است و او سزاوار اين جانشينی است و آن قدر مقام و منزلت دارد كه می‌تواند خليفه من باشد. چگونه عده‌ای نسبت به او شكايت دارند؟!
قاضی القضات عبدالجبار نيز که کتابی مفصل در مورد رد ادعای شیعیان در واقعه غدیر نوشته، به اين نكته تصريح می‌كند كه عده‌ای سبب حديث غدير را اعتراض بعضی نسبت به حضرت علی (عليه السلام) دانسته‌اند و عده‌ای نيز سبب آن را صحبتی كه ميان اميرالمؤمنين (عليه السلام) و اسامه بن زيد رد و بدل شد می‌دانند و عده‌ای سبب آن را كلام زيد بن حارثه می‌دانند. به هر حال اگر اين‌ها هم صحيح باشند و اين حديث در پی آن واقعه عنوان شده باشد نمی‌تواند مانع اخذ به ظاهر حديث و آنچه الفاظ حديث مقتضای آن است باشد. پس لازم است كه كلام در اين حديث بدون بيان سببی باشد كه وجودش مانند عدمش مي‌باشد.[1]
یکی از احادیثی که مدعیان این نظریه می‌آورند روایت بریده و شکایت از مولاعلی(علیه السلام) به در خواست خالد بن ولید است؛[2] اما حتی جوابی كه پيامبر اكرم (صلی الله عليه و آله و سلم) به بريده دادند دلالت بر امامت و ولايت دارد. چرا كه بريده از اين‌كه حضرت علی (عليه السلام) سهمی از غنائم را برداشته بود اعتراض كرد و پيامبر (صلی الله عليه و آله و سلم) در جواب او، ولايت علي (عليه السلام) را ذكر می‌كند. معنای آن چيست؟ معنايش اين است كه پيامبر (صلی الله عليه و آله و سلم) می‌خواست اولويت حضرت علی (عليه السلام) را نسبت به ديگران بيان كند و كسی كه اولی به تصرف از ديگران در امور می‌باشد، كسي حق ندارد عليه او اعتراض كند و با او منازعه كند بلكه بر همگان اطاعت و فرمانبرداری از ايشان واجب است. در حديثی دیگر وارد شده كه پيامبر (صلی الله عليه و آله و سلم) فرمود: «ای بريده علی بعد از من ولی شماست پس علی را دوست داشته باش. او انجام می‌دهد آنچه كه به آن امر شده است.»[3] بلكه در حديث قبلی نيز بريده گفت: بعد از نهی پيامبر (صلی الله عليه و آله و سلم) هيچ كس محبوب تر از علی (عليه السلام) نزد من نبود.[4]
منکرین امامت امیرالمومنین در توجیه واقعه غدیر و قول معروف پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه و آله) که فرمود: «من کنت مولی فهذا علی مولاه» وجوب اطاعت و نصرت و محبت ایشان را مانند پیامبر عنوان می‌کنند! حال سؤال این جاست که اگر به راستی پيامبر (صلی الله عليه و آله و سلم) ايشان را در وجوب ولايت و نصرت و محبت مانند خود می‌دانست آيا كسی حق داشت بر ايشان مقدم شود؟ بدون شك اين كلام نشان دهنده افضليت اميرالمؤمنين (عليه السلام) است  چرا که هیچ کس از صحابه از جانب پیامبر مفتخر به این فضیلت نشد و افضليت دليل احقيت به امامت و خلافت است.
اما افسوس که عده‌ای از صحابه بعد از رحلت پيامبراكرم (صلی الله عليه و آله و سلم) نه تنها به خلافت اميرالمؤمنين (عليه السلام) راضی نشدند، بلكه احترام او و خانواده‌اش را نيز هتك كردند و با غصب فدك و آوردن آتش به در خانه اميرالمؤمنين و فاطمه (عليهما السلام) موجب رنج و آزار ايشان شدند.[5] آيا اين است فضيلت و برتری حضرت علی (عليه السلام) در نزد اهل سنت كه در موطأ مالك يك حديث هم از ايشان نقل نشود و يا در بخاری تعداد بسيار كمی (کمتر از انگشتان دست) از ایشان روایت نقل شود و بسیاری نمونه‌های ديگر از بی مهری‌های خلفا و اتباع آنان تا امروز نسبت به خاندان اهل بيت (عليه السلام). اگر به قول توجیه کنندگان واقعه غدیر، قصد پیامبر از ایراد خطبه غدیر فقط و فقط محبت و احترام نسبت به امام علی(علیه السلام) بود، این مقدار اندک هم که در مورد علی و اهل‌بیت پیامبر(صلی الله علیه و آله) رعایت نشد! پس چه شد محبت نسبت به اهل بیت که توسط قرآن کریم به عنوان اجر رسالت پیامبر از مسلمین، مطالبه می‌شود؟! 

پی‌نوشت‌:
[1]. المغني في الامامة، قاضی عبدالجبار، ناشر: بی‌نام، بی‌جا، ج20، ص154
[2]. مسند احمد، احمد بن حنبل، دارصادر، بیروت، ج5،‌ص356
[3]. المعجم الاوسط، طبرانی، دار الحرمین، 1415ق، ج5، ص117. 
[4]. المعجم الاوسط، ج5، ص117؛ مسند احمد، ج5،‌ ص351 و البداية و النهاية،  ابن کثیر دمشقی، دارالفکر، بیروت، ج5، ص 121.
[5]. الدر المنثور، سیوطی، کتابخانه آیة الله مرعشی نجفی، قم، ۱۴۰۴ق، ج2، ص158، شواهد التنزيل، حاکم حسکانی، ناشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ج1، ص441، تاريخ طبری، طبری، انتشارات سروش، ج3، ص198