پایگاه جامع فرق ادیان و مذاهب – متأسفانه در سال‌های اخیر آمار طلاق به شکل نگران‌کننده‌ای در حال افزایش است و اگر همین‌طور پیش برویم، باید منتظر پدیده‌ای به نام «سونامی طلاق» در کشور باشیم. این در حالی است که اکثر این طلاق‌ها به‌صورت توافقی می‌باشد. با آنکه در گذشته زندگی بشر، تلاش‌های فکری و قانونی برای جلوگیری از طلاق، هرگز به اندازه امروز نبود و مانند امروز درباره علل پیدایش و افزایش و راه‌های جلوگیری از طلاق به فکر نبودند، اما طلاق در گذشته بسیار کمتر از امروز بود. طبیعی است علت افزایش طلاق در دنیای امروز وضعیت زندگی اجتماعی و روابط و اخلاق انسان مدرن است که علل طلاق و گسست خانواده را فزونی بخشیده است.
بدون شک اگر مسئولین بتوانند سبک زندگی اسلامی که چندی قبل ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله خامنه‌ای فرمودند در جامعه پیاده کنند هیچ‌گاه شاهد طلاق و اختلاف شدید بین خانواده‌ها در جامعه نخواهیم بود؛ زیرا امروزه دنیای مدرن، انسانی را پرورانده است که اصل در زندگی او لذت و بهره‌مندی فرد و ارضاء خواسته‌های شخصی اوست. به‌نحوی‌که مجله نیوزویک چندی قبل اعتراف کرد: «علت طلاق در ازدواج‌های ده یا بیست ساله ناسازگاری نیست، بلکه بی‌میلی به تحمل ناسازگاری‌های دیرین و هوس برای درک لذت بیشتر و کام‌جویی‌های دیگر است. در عصر قرص‌های ضد حاملگی و دوران انقلاب جنسی و اعتلای مقام زن، این عقیده در میان بسیاری از زنان قوت گرفته که خوشی و لذت، مقدم بر استواری و نگهداری کانون خانوادگی است. زن آمریکایی امروز، کامجو‌تر از زن دیروزی بوده و در برابر نارسایی آن کم‌تحمل‌تر از مادر بزرگ خویش است.» [۱]
طبق تحقیقات مؤسسه باقرالعلوم اکثر طلاق‌ها ناشی از درگیری و عدم هم‌فکری زوجین نیست. مطالعات این مؤسسه نشان می‌دهد که تنها حدود یک سوم زوج‌های طلاق گرفته، گفته‌اند که آزار، بحث‌های مکرر و دعواهای جدی، علت طلاق آنان بوده است. این روز‌ها آستانه تحمل افراد، برای مواجهه با ناراحتی‌ها بسیار پایین‌تر از گذشته شده و به همین دلیل ازدواج‌ها به طلاق منجر می‌گردد. اگر اعتقاد داشته باشیم که طلاق کاری دشوار و نادرست است، زندگی مشترک را به خاطر فرزندان تحمل می‌کنیم، اما اگر باور کنیم که طلاق آسان و قابل قبول است، رابطه زناشویی را به خاطر خودخواهی خودمان قطع می‌کنیم. متأسفانه این معضل در کشورهای اسلامی و در ایران نیز به‌تدریج گسترش یافته و گروهی از زنان و مردان مسلمان امروزی نیز متأثر از دنیای مدرن با ترجیح لذات فردی خویش و کاهش آستانه سازگاری، به‌آسانی تن به طلاق می‌دهند. طلاق در شهرهایی که تأثیرپذیری بیشتری از فرهنگ جدید غرب داشته‌اند، آمار بالاتری دارد. عامل دیگر مهم افزایش طلاق در غرب، بی‌بندوباری جنسی و فراهم بودن کام‌جویی‌های جنسی برای مردان و زنان در سطح وسیع و دامن‌زدن به بی‌بندوباری است و این کام‌جویی‌های خارج از خانواده، میل به خانواده را کاهش داده و خانواده را در معرض سقوط و فروپاشی قرار داده است. به گفته شهید مطهری (ره) پیش‌قراولان قرن ‌ما، روز به روز عوامل اجتماعی طلاق و انحلال کانون خانوادگی را افزایش می‌دهند و با یکدیگر در این راه مسابقه می‌دهند و آن‌گاه فریاد می‌کشند که چرا طلاق این‌قدر زیاد است؟ این‌ها از طرفی عوامل طلاق را افزایش می‌دهند و از طرف دیگر می‌خواهند با قیدوبند کانون جلو آن را بگیرند. [۲]
با نگاهی به کتب دینی شیعه و اهل سنت به این نتیجه می‌رسیم که طلاق بسیار مذموم و منفور است و بیشتر روایات ارائه شده از سوی راویان این مطلب را تأیید می‌کنند.
امام باقر (علیه‌السلام) از پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل فرمودند: «جبرئیل آن‌قدر بر من درباره زن سفارش و توصیه کرد که گمان کردم طلاق زن، جز در وقتی‌ که مرتکب فحشاء قطعی شده باشد سزاوار نیست.» [۳] امام صادق (علیه‌السلام) از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل فرمودند: «چیزی در نزد خدا محبوب‌تر از خانه‌ای که در آن پیوند ازدواجی صورت می‌گیرد وجود ندارد و چیزی در نزد خداوند مبغوض‌تر از خانه‌ای که در آن خانه پیوندی با طلاق بگسلد وجود ندارد. آنگاه امام صادق (علیه‌السلام) فرمود: اینکه در قرآن نام طلاق مکرر آمده و جزئیات کار طلاق مورد عنایت و توجه قرآن واقع شده، از آن است که خداوند جدایی را دشمن می‌دارد.» [۴] طبرسی در مکارم الاخلاق از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل کرده است که حضرت فرمودند: «ازدواج کنید ولی طلاق ندهید، زیرا عرش الهی از طلاق می‌لرزد.» [۵] امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند: «هیچ چیز حلالی مانند طلاق، مبغوض و منفور پیشگاه الهی نیست. خداوند مردمان بسیار طلاق دهنده را دشمن می‌دارد.» [۶] هم‌چنین در روایات اهل سنت، روایاتی فراوان است. در سنن ابن ماجه از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل کرده است که: «مبغوض‌ترین حلال در نزد خداوند طلاق است.» [۷] یعنی در میان حلال‌ها هیچ چیز به اندازه طلاق، مبغوض نیست.
در نتیجه باید بیان کنیم که طلاق در اسلام نه‌تنها جایگاهی ندارد بلکه مبغوض و مورد تنفر است، اما با این همه در جایی که همه راه‌ها برای ادامه زندگی بسته باشد، اسلام راه جدایی را باز گذاشته است.

منابع:
[۱] طلاق در اسلام و غرب، محمد صادقی، صفحه ۸۴
[۲] مؤسسه باقرالعلوم قم
[۳] بهاءالدین خرمشاهی، پیام پیامبر، ص ۴۳۰
[۴] وسائل الشیعه، ج ۲۲، ص ۷.
[۵] شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج ۲۲، ص ۹.
[۶] همان، صفحه ۸
[۷] ابن ماجه، سنن ابن ماجه، ج ۱، ص ۶۵۰