پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_با بررسی منابع اسلامی در مورد مسجد به این نتیجه می‌رسیم که در بعضی از روایات تعبیر لطیفی از مسجد شده و از آن به عنوان بازار آخرت نام برده شده است. یعنی همان‌گونه که بازار محل خرید و فروش و مبادله کالا و متاع دنیوی است، مسجد نیز محل کسب امور معنوی و اسبابی است که در سرای آخرت دارای کاربرد است. در حدیثی رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرموده است:  «المساجد سوق من السواق الآخرة قرا‌ها المغفرة و تحضت‌ها الجنة». [۱]؛ «مساجد بازاری از بازارهای آخرت است، از کسانی که به آن وارد می‌شوند با مغفرت پذیرایی می‌شود و هدیه آنان بهشت است.» 
پیامبراکرم حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) وارد مدینه شد، پیش از هر کار تصمیم گرفت که برای مسلمانان، مرکزی عمومی به نام «مسجد» بسازد تا برای انجام مراسم دینی و نماز و یاد خدا در آنجا گرد آیند. البته مسجد تنها مرکز پرستش خدا نبود، بلکه تمام معارف و احکام اسلامی در آنجا بیان می‌‏شد. تا آغاز قرن چهارم هجری معمولاً مساجد جز پرستشگاه خداوند، جای آموختن نیز بودند. حتّی گاهی مسجد مدینه به صورت یک مرکز ادبی در می‌‏آمد و سخن‌سرایان بزرگ عرب، که سروده‏‌هایشان ارزش‌های اخلاقی و روش تربیتی اسلام سازگار بود، اشعار خود را در مسجد می‌‏خواندند. امور قضایی و پرداختن به خصومات و اجرای حدود و به کیفر رسانیدن بزهکاران و جنایتکاران نیز در مسجد انجام می‌‏گرفت و مسجد در آن روز‌ها دادگاهی به تمام معنا بود. [۲] بنابراین یکی از نقش‌های اصلی و محوری مسجد آن است که زمینه را برای عبادت خالصانه و پر جمعیت فراهم کند تا مؤمنان در آنجا با پرداختن به نماز و دعا، با خداوند متعال به معنای واقعی کلمه اُنس بگیرند. هر‌ اندازه مسجد در ایفای این نقش حیاتی موفق و قوی عمل کند، به مسجدی که قرآن و سنت آن را ترسیم کرده، یعنی «مسجد نمونه» نزدیک‌تر است. 
یکی از پایگاه‌هایی که نقش مهمی در پیروزی شکوه‌مند انقلاب اسلامی داشت، مسجد بود. به نحوی که حضرت امام خمینی (ره) بر حفظ مساجد به عنوان اصل و اساس انقلاب تأکید می‌کردند و می‌فرمودند: مسجد محلی است که از آن باید امور اداره شود. این طور نباشد، خیال کنیم حالا دیگر پیروز شدیم، دیگر مسجد می‌خواهیم چه کنیم. با بررسی کتب تاریخی ایران به این نتیجه می‌رسیم که بسیاری از تصمیم‏گیری‏هایی که موجب براندازی حکومت‏‌ها و نظام‏های سلطه شد در مسجد صورت می‏گرفت، چرا که در باور و فرهنگ مردم ما، مسجد مکانی مقدس است و علما نیز افرادی والا و دارای درجات معنوی هستند. بنابراین سخنان و مواضع‏شان صحیح و بر حق قلمداد می‏شود. مسجد نیز مهم‏‌ترین پناهگاه مظلومان از دست جابران و محلی برای تحصن و اعلام خشم و کینه نسبت به حکّام بوده است و این باور مردمی، هماره حاکمان جور را از حمله مستقیم به مساجد باز می‏داشت. در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) مسجد تنها محل عبادت خداوند نیست، بلکه ستاد مرکزی حکومت اسلامی است و اگر نگاه به مساجد محدود به مسائل و موضوعات عبادی باشد، نتیجه مستقیم آن، سلطه بیگانگان بر سرزمین‌های اسلامی و غارت منابع قلمرو اسلام بوده و می‌شود. [۳]
اهمیت مساجد در پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی به نحوی بود که امام خمینی (ره) با تأکید بر حفظ مساجد به عنوان اصل و اساس انقلاب می‌فرمایند: «مسجد محلی است که از آن باید امور اداره شود. این مساجد بود که این پیروزی را برای ملت ما درست کرد. این مراکز حساسی است که ملت باید به آن توجه داشته باشند.» 

منابع: 
[۱] جایگاه مسجد در اسلام، محمد امینی، چاپ تهران، صفحه ۲۳
[۲] همان صفحه ۴۶
[۳] همان صفحه ۶۰