وهابیان بر این باور هستند که مسلمانان در بسیاری از اعمالشان مشرک هستند. آنها با تعمیم آیاتی که در رابطه با مشرکین صدر اسلام نازل شده، به مسلمین، مسلمانان را با بت پرستان مقایسه کرده و صراحتا اعلام می کنند که مسلمانانی که به انبیا و اولیا توسل جسته و طلب شفاعت کنند، مشرک هستند. محمد بن عبدالوهاب در این باره می‌نویسد: «پناه بردن به صالحین و درخواست شفاعت از آنان شرک است همانگونه که عمل بت پرستان شرک بود. زیرا بت پرستان نیز اعتقادی به اینکه بت‌هایشان خالق هستند و روزی می‌دهند، نداشتند بلکه بت‌ها را برای تقرب به خداوند، عبادت می‌کردند و شما مسلمانان نیز که طلب شفاعت می‌کنید و برای قبور ذبح می‌کنید تا به خداوند تقرب جویید، مانند بت‌پرستان مشرک هستید.»[1]

در پاسخ می گوییم:
مقایسه مسلمانان با بت‌پرستان درست نیست، زیرا بت‌پرستان فقط به جهت تقرب به خداوند، بت‌های خود را عبادت نمی‌کردند، بلکه برای بت‌های خود نیز مقام ربوبیت قائل بودند. به تعبیر دیگر، آن‌ها افزون بر شرک الوهی، در توحید الوهی نیز مشرک بودند. این در حالی است که هیچ مسلمانی، برای خداوند شریک قائل نیست. برخی از آیات قرآن تصریح دارد که بت‌پرستان در ربوبیت مشرک بودند. مثل این آیات که می‌فرماید: «وَاتَّخَذُوا مِن دُونِ اللَّـهِ آلِهَةً لَّعَلَّهُمْ يُنصَرُونَ.[یس/٧٤] و غير از خدا[ى يگانه‌] خدايانى به پرستش گرفتند، تا مگر يارى شوند.» یا این آیه که می‌فرماید: «وَاتَّخَذُوا مِن دُونِ اللَّـهِ آلِهَةً لِّيَكُونُوا لَهُمْ عِزًّا.[مریم/٨١] و به جاى خدا، معبودانى اختيار كردند تا براى آنان [مايه‌] عزّت باشد.»
چنان‌که در این دو آیه مشاهده می‌شود، بت‌پرستان از بت‌های خود نصرت و عزت می‌خواستند و به همین جهت مشرکین قریش در جنگ‌ها بت‌های خود را به همراه می‌آوردند و از آنان تقاضای نصرت و یاری داشتند. با وجود این تفاوت بزرگ بین مسلمین و بت‌پرستان، چگونه می‌توان مشرکین را با بت‌پرستان مقایسه کرد؛ در حالی‌که هیچ مسلمانی برای انبیا و صلحا، مقام ربوبیت قائل نیست و معتقد است بدون اذن الهی، هیچ‌گونه اتفاقی نخواهد افتاد.
افزون بر این‌که، اگر چه بت‌پرستان در ظاهر می‌گفتند ما بت‌های خود را فقط به جهت تقرب به خداوند پرستش می‌کنیم، ولی در این ادعا دروغ‌گو بودند. قرآن در این‌باره می‌فرماید: «قلْ مَن يَرْزُقُكُم مِّنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ أَمَّن يَمْلِكُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَمَن يُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَيُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ وَمَن يُدَبِّرُ الْأَمْرَ  فَسَيَقُولُونَ اللَّـهُ  فَقُلْ أَفَلَا تَتَّقُونَ فَذَٰلِكُمُ اللَّـهُ رَبُّكُمُ الْحَقُّ  فَمَاذَا بَعْدَ الْحَقِّ إِلَّا الضَّلَالُ  فَأَنَّىٰ تُصْرَفُونَ.[یونس/31 و32] بگو: «كيست كه از آسمان و زمين به شما روزى مى‌بخشد؟ يا كيست كه حاكم بر گوش‌ها و ديدگان است؟ و كيست كه زنده را از مرده بيرون مى‌آورد و مرده را از زنده خارج مى‌سازد؟ و كيست كه كارها را تدبير مى‌كند؟» خواهند گفت: «خدا» پس بگو: «آيا پروا نمى‌كنيد؟» اين است خدا، پروردگار حقيقى شما، و بعد از حقيقت جز گمراهى چيست؟ پس چگونه [از حق‌] بازگردانيده مى‌شويد؟»
چنان‌که در این آیات مشاهده می‌شود، بت‌پرستان به ظاهر می‌گفتند که خداوند رازق و خالق و مدبر است، ولی دروغ می‌گفتند و برای بت‌های خود این مقامات را قائل بودند. به همین جهت خداوند می‌فرماید: پس چرا خود را از بت‌پرستی باز نمی‌دارید و به این حقیقت که الله، رب شماست، در مقام نظر و عمل تن نمی‌دهید.

نویسنده: مجتبی محیطی

پی‌نوشت:

[1]. «محمد بن عبدالوهاب: الفصل العاشر،إثبات أن الالتجاء إلى الصالحين شرك وإلجاء من أنكر ذلك إلى الاعتراف به فإن قال: أنا لا أشرك بالله شيئا حاشا وكلا. ولكن الالتجاء إلى الصالحين ليس بشرك. فقل له: إذا كنت تقر أن الله حرم الشرك أعظم من تحريم الزنا وتقر أن الله لا يغفره فما هذا الأمر الذي حرمه الله وذكر أنه لا يغفره؟ فإنه لا يدري. فقل له: كيف تبرئ نفسك من الشرك وأنت لا تعرفه؟ أم كيف يحرم الله عليك هذا ويذكر أنه لا يغفره ولا تسأل عنه ولا تعرفه، أتظن أن الله يحرمه ولا يبينه لنا. فإن قال: الشرك عبادة الأصنام، ونحن لا نعبد الأصنام فقل له: ما معنى عبادة الأصنام أتظن أنهم يعتقدون أن تلك الأخشاب والأحجار تخلق وترزق وتدبر أمر من دعاها. فهذا يكذبه القرآن. وإن قال: هو من قصد خشبة أو حجرا أو بنية على قبر أو غيره يدعون ذلك ويذبحون له ويقولون إنه يقربنا إلى الله زلفى ويدفع الله عنا ببركته أو يعطينا ببركته.فقل: صدقت، وهذا هو فعلكم عند الأحجار والأبنية التي على القبور وغيرها، فهذا أقر أن فعلهم هذا هو عبادة الأصنام، فهو المطلوب.» عبدالوهاب، محمد، کشف الشبهات، وزارة الشؤون الإسلامية والأوقاف والدعوة والإرشاد، المملكة العربية السعودية، الطبعة: الأولى، 1418ق، ص27-28.