عالمان جهان اسلام با استناد به قرآن کریم به دنبال تجدید بنای معرفتی خود بوده و از این روی، تفاسیر عمیق و پویا در مورد قرآن نگاشته‌اند. یکی از این تفاسیر که مرز عقل را پاس داشته و تصلب و جمود گرایی را نادیده انگاشته، تفسیر المیزان است. آغاز نوشتن این تفسیر در سال 1374 هـ.ق توسط سید محمد حسین طباطبایی (علامه طباطبایی) بوده است.[1]
بدون شک و به‌دور از هیاهو باید این تفسیر را در قرن اخیر، تفسیری نوین دانست که با بیانی شیوا به دنبال طرح معارف قرآنی با نگاهی عمیق و دقیق است. اما برخی با رویکرد ضد عقلی خود و یا قبول اخبار به مثابه تراز، توجه به این تفسیر را از سوی حکومت جمهوری اسلامی ایران دانسته‌اند! به این معنا که توسعه و ترویج این تفسیر در پرتوی حمایت فکری و سیاسی حکومت ایران است.
همین اندیشه سبب جستجوی نویسنده به تاثیرگذاری این تفسیر در مجامع علمی در جهان اسلام شد که در ذیل به چند نمونه اشاره می‌شود:
الف: وهبه زحیلی که تفسیر المنیر او در میان مفسران مشهور است، به تفسیر المیزان به عنوان یکی از منابع معرفت‌بخش، نگاه کرده است.[2]
ب: داوری دار التقریب نیز ویژگی‌هایی هم‌چون، قدرت علمی عظیم، بیانی رسا و ... را در وصف تفسیر المیزان به کار برده است.[3]
ج: فهد بن عبدالرحمن رومی تفسیر المیزان را بالاتر از سطح عمومی مردم دانسته و دامنه آن را به اهل تحقیق محدود کرده است. این کلام نشان از دقیق بودن کلام علامه طباطبایی دارد.[4]

پی‌نوشت:

[1]. حسینی تهرانی، محمد حسین، مهر تابان، مشهد، انتشارات علامه طباطبائی، 63.
[2]. مجله بینات، سال اول، شماره 2، مصاحبه با وهبه زحیلی، ص 117.
[3]. رساله الاسلام، دار التقریب، سال هشتم، شماره 2، ص 217 و 218.
[4]. رومی، فهد، اتجاهات التفسیر فی القرن الرابع عشر، ج 1، ص 249 و 250.