زبان زهاد بنیانگذار تصوف

  • 1396/10/16 - 11:43
صوفیان متاخر زبان تصوف را زبانی رمزی و اسرارگونه معرفی کرده‌اند و بر این عقیده‌‌اند که زبان تصوف نباید بصورت آشکار باشد، در صورتی که زهادی که بنیانگذاران اصلی تصوف بودند، زبانی ساده و قابل فهم داشند و از تعبیرات و اصطلاحات خاصی استفاده نمی‌کردند.

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب- یکی از شاخصه‌هایی که برای تصوف گفته شده، زبان رمزی است. به بیان دیگر و به عقیده برخی «زبان تصّوف ، در آنجا كه می‌خواهد به بيان تجارب صوفيانه و شناخت و آگاهي درونی‌ بپردازد، با زبان عادي متفاوت است و زباني رمزی و هنري به حساب می‌آيد.»[شطح، جلوه هنر در زبان تصوف، ص 69] بر اساس این مبنا، افرادی همچون حسین بن منصور که اسرار را فاش کردند، به عقوبتی سخت دچار شدند. اما زهادی که در قرن اول منشا تصوف بودند، زبان مخصوصی نداشتند و تعبیرات و اصطلاحات خاصی وضع نکرده بودند. و از همه مهم‌تر آنکه اسم مخصوصی نداشته و نام "صوفی" و کلمه "تصوف" یا "عرفان" از نام‌هایی است که در قرون بعد به وجود آمد.»[تاریخ تصوف در اسلام، ص 34] سوالی که در اینجا مطرح است، آن است که صوفیان چه احتیاجی به زبان رمزی داشتند که برخلاف گذشتگان خود اقدام به تاسیس چنین زبانی کردند.

پی‌نوشت:
فرخ‌نیا مهین‌دخت، شطح، جلوه هنر در زبان تصوف، مجله نثرپژوهی ادب فارسی، شماره 10 و 11، 1380-81، ص 69
غنی قاسم، تاریخ تصوف در اسلام، زوار، 1386، چاپ دهم، ص 34

تولیدی

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.