يکي از مراسمهاي عزاداري که با وسعت زيادي در نقاط مختلف ايران و با تأثير از شرايط فرهنگي و اقليمي خاص آن مناطق، به اجرا درمي آيد، مراسم "نخل برداري " يا "نخل گرداني" است که با مفهوم تشييع پيکر مقدس سيد الشهدا (علیه السلام) در روز عاشورا برپا مي شود. نخل برداری مراسمی برای عزاداری امام سوم شیعیان اباعبدالله الحسین هست. عزاداری کردن و نخل برداری تنها برای مسلمانان نیست و پیروان ادیان دیگر مانند زرتشتیان و مسلمانان نیز در این مراسم شرکت می کنند و حتی در این مسیر هزینه هایی را هم انجام می دهند. 

عده ای در این بین، بیان می کنند که امام حسین (علیه السلام) مربوط به مسلمانان هست و ربطی به ایران و مردم ایران هیچ ارتباطی ندارد. در پاسخ به این افراد مطلب بسیار هست؛ ولی در اینجا یک مورد از کارهایی که زرتشتیان برای امام حسین (ع) و طریقت آزادی خواهانه امام انجام داده اند بیان می شود.

آذرمیدخت هرمزان، چهره‌ای شناخته‌شده در هازمان زرتشتی است. پدربزرگ او خدارحم اورمزدیار بهرام (هرمزان)، فرزند اورمزدیار و کتایون، اصلیت خراسانی داشت و سال ۱۲۵۲ خورشیدی در یزد دیده به جهان گشود. در انگلیس درس خواند که زمان آن به پیش از هیات اعزامی پهلوی یکم به اروپا برمی‌گردد. در آن‌جا درس وکالت خواند و در ستاره‌شناسی نیز خبره بود. خانم هرمزان یکی از کارهای پدربزرگ خود را چنین بیان می دارد که شاید خیلی‌ها ندانند نخل میدان امیرچخماق یزد را پدربزرگم، ارباب خدارحم هرمزان اهدا کرده است و اکنون نیز در این میدان جای دارد. یزدی‌ها هنوز هم از او به نیکی یاد می‌کنند.[1]

پی‌نوشت:

[1]. مصاحبه خبرگزاری زرتشتی امرداد با آذرمیدخت هرمزان و نشر در تاریخ 24 مهر سال 1396