پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ قرن هشتم زمانی برای نزدیکی تصوف و تشیع بود. در این میان برخی افراد برای نزدیکی تصوف و تشیع تلاش کردند. البته افرادی که در این راه قدم برداشتند همگی سرانجام خوبی پیدا نکرده، بلکه برخی به انحرافاتی بیش از صوفی‌گری دچار شدند.
اسامی برخی از افرادی که در این راه تلاش کردند را ذکر می‌کنیم: 1- سید حیدر آملی، بنیان‌گذار تحولی است که در تصوف و تشیع پدید آمد. 2- فضل‌الله استرآبادی و طریقه صوفیانه‌ای که پدیده آورد. 3- نعمت‌الله ولی و طریقه او. 4- حافظ رجب که طریقه‌ای صوفی-شیعی پدید آورد. 5- محمد بن فلاح و نهضت مشعشعی‌گری وی. 6- محمد نوربخش و طریقه صوفیانه او. 7- ابن ابی جمهور احسائی و نظرات فلسفی و صوفیانه وی. (الهامی داود، موضع تشیع در برابر تصوف، صص 104 و 105) اینها کسانی بودند که طریقه‌های صوفیانه را با شیعه تلفیق کرده و بعدها این عمل آنها منشاء انحرافات جدیدی شد که شاید به فکر آنها نمی‌رسید.

پی‌نوشت:
الهامی داود، موضع تشیع در برابر تصوف، مکتب اسلام، قم، 1378