پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ دیپاک چوپرا، یک پزشک هندی الاصل است که در آمریکا سکونت دارد. وی متولد 1946 در دهلی نو می‌باشد. دیپاک در حال حاضر نویسنده و سخنران انگیزشی عمومی در بین مردم شناخته شده است.  وی که از بارزترین شخصیت‌ها در جنبش عصر جدید «تفکر نوین» به حساب می‌آید، توانسته توسط کتاب‌ها و فیلم‌های خود به ثروت عظیمی دست یابد. او نیز در حال حاضر به ترویج طب روحانی پرداخته و بیش از 40 کتاب در مورد معنویت و سلامتی نوشته است. از جمله‌ی کتاب‌های وی، (که به فارسی ترجمه شده و بارها توسط ناشران مختلف منتشر شده است) می‌توان به؛ هفت قانون معنویت موفقیت، آفرینش سلامتی، آفرینش فراوانی و... اشاره کرد. وی معتقد است درمانی‌که او به نام «شفای کوانتومی» می‌داند، می‌تواند هر بیماری مزمن از جمله سرطان را درمان کرد.

بررسی و نقد:
1. باید توجه داشت افرادی همانند چوپرا، علی رغم این‌که فرقه‌ی خاصی را ترویج نمی‌کنند، اما نوشته‌ها و سخنان آنان آمیخته با معنویت شرقی و غربی است، که هیچ‌گونه مطابقتی با دین، مذهب و فرهنگ ایرانی اسلامی ما ندارد. به گفته خود چوپرا، در سال 1985 با ماهاریشی ماهش ملاقات کرده و از او یوگا و مدیتیشن متعالی «TM» بهره برده است. و سعی دارد در طب روحانی این‌ها را به کار ببرد.

2. ایده‌های وی به طور منظم توسط متخصصان پزشکی و فیزیک مورد انتقاد قرار گرفته است. به عنوان مثال استاد دانشگاه، رابرت کارول می‌گوید: «تلاش چوپرا برای ادغام آیورودا با مکانیک کوانتومی، نوعی توجیه آموزه‌های خود است.»[1] همچنین دیگر استادان فیزیک، نظریه‌های دیپاک چوپرا را نظریه‌ی غیر علمی و گمراه کننده دانسته و به او اعتراض‌های تندی کرده‌اند. ریچارد داوکینز سخنان او را صدای حُقّه و گمراه کننده می‌داند و دیوید گورسکی او را شارلاتان می‌خواند.[2]

3. یکی از مشکلاتی که در برخورد با شبه‌معنویت‌های نوظهور (عرفان‌های کاذب) به چشم می‌خورد، درک اشتباه مخاطب از آموزه‌های این آیین‌هاست. گاهی دیده می‌شود در این آموزه‌ها کلماتی استفاده می‌شود که در اسلام و معنویت اسلامی کاربرد زیادی دارد و مخاطب فکر می‌کند این همان است، ولی مقصود نویسند چیز دیگری است. پس برداشت کلمات با دیدگاه دینی کاری بسیار خطرناکی است که باعث می‌شود مخاطب به آن جذب شده و در مقام دفاع از آن ایده درآید. در کتاب‌های چوپرا نیز این کلمات بسیار استفاده شده است و منظور دیپاک غیر از آن مفهومی است که در ذهن مخاطب است. کلاماتی هم‌چون سکوت، بخشش و... [3] از این قبیل هستند.

پی‌نوشت:

[1]. بنگرید به:
Deepak Chopra, The Skeptic’s Dictionar. Carroll, Robert Todd (May 19,2013)
[2]. بنگرید به:
David Gorski. “Deepak Chopra Tries his hand at a clinical Trial. Woo Ensues” Retrieved 20 December 2016.
[3]. هفت قانون معنوی موفقیت، دیپاک چوپرا، ترجمه گیتی خوشدل، نشر قطره، 1391، ص 17.