پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ از نکات بدیهی در مورد دین و آیین‌هایی که مردم به آن‌ها پایبند بوده و خود را موظف به فرامین آن می‌دانند، این‌که هر کدام دارای یک سری معیارها، ارزش‌ها و قوانینی است که تا حدودی با دیگر ادیان در فروعات، متفاوت بوده و همین امر، مرز بین دو مذهب و دو دین شناخته می‌شود. پر واضح است که پیروان مذاهب نسبت به دین خود، دارای تعصب بوده و گاه این تعصب تا به جایی می‌رسد، که شخص حاضر است برای دین و مذهب، جان خویش را نیز فدا نماید و به وعده‌هایی که آن دین برای زندگی اخروی به وی داده، ترک لذایذ این دنیا را نماید و به وصال یار برسد.

تفاوت ظاهری در ادیان باعث تفاوت در نوع نگرش مردم نسبت به آن‌ها شده و گاه باعث ایجاد کدورت‌ها و حتی زد و خوردهایی بین حامیان ادیان مختلف گردیده است که متاسفانه خسارات جبران ناپذیری را نیز به‌دنبال داشته است. این تفاوت در مذهب و فرقه‌های آن، تنها مختص به یک دین خاص نبوده و تقریباً می‌توان گفت در همه ادیان آسمانی وجود دارد، به گونه‌ای که هر دینی به زیرمجموعه‌های مختلفی تقسیم شده و چگونگی آن منظور مورد بحث ما در این مقاله نیست. اما واقعیت این است که وجود فرقه‌های متعدد در زیر مجموعه هر کدام از ادیان آسمانی مانند مسیحیت، یهودیت، اسلام[1] و ... وجود دارد.

همان‌گونه که بیان شد، دین مبین اسلام نیز به علل مختلف از این قاعده مستثنی نبوده و به فرقه‌های متعدد منشعب شده است که شیعیان و اهل سنت، جمعیت غالب آن را تشکیل می‌دهند. اما با وجود تفاوت‌هایی که در فرقه‌های هر کدام از ادیان وجود دارد و این‌که هر کدام با استدلالات خاص خود، دیگری را در مسیر انحراف دانسته و خود را بر حق می‌داند، مشترکاتی نیز وجود دارد که همه فرقه‌ها بر آن معتقد هستند و به همین سبب تمام آن را در قالب همان دین واحد قرار می‌دهد و به‌عنوان مثال می‌گوییم کاتولیک‌ها و پروتستان‌ها در نگاه کلی مسیحی می‌باشند[2] و هر کدام از ایشان هم خود را پیرو واقعی حضرت مسیح دانسته و ایشان را به‌عنوان پیامبر خود می‌شناسد.

در دین اسلام نیز وضعیت به همین‌گونه بوده و مشترکاتی وجود دارد، که تمامی فرقه‌های موجود، خود را داخل در اسلام می‌دانند. در وحدت بین گروه‌ها و فرقه‌های منشعب از دین اسلام، خاصه بین شیعیان و اهل تسنن فعالیت‌هایی از گذشته تا به امروز صورت گرفته است، اما متاسفانه در این میان گروه‌هایی هم بودند که با بیان موارد مورد اختلاف بین ایشان، مانع اتحاد بین مسلمانان گشتند. شاید تصور ایشان از اتحاد بین فرق، دست شستن ایشان از آیین و مسلک‌های خاص هر کدام از اعتقادات ایشان است و حال آن‌که وحدتی که منظور نظر ما است، این است که هر کدام از فِرق، می‌تواند اختصاصات خاص خود را داشته باشد و در عین حال از تعامل با دیگر مسلمانان نیز بهره ببرد و حتی این وحدت و انسجام می‌تواند تا مرز فداکاری و یکپارچگی در مقابل دشمنان واحد نیز به‌وقوع بپیوندد.[3]

پی‌نوشت:

[1]. پرسمان دانشجویی، ادیان ومذاهب، «فرقه‌های شيعه و اهل سنت»
[2]. تبیان، مذاهب سه‌گانه مسیحیت، تاریخ 1389/04/23
[3]. پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، «اهداف، ساختار و فعالیت‌های مجمع جهانی /تقریب مذاهب اسلامی»