پایگاه جامع فرق، ادیان ومذاهب_ دیوبندی‌ها بخش مهمی از اهل سنت بوده، که در منطقه شبه قاره هند گسترده هستند. ایشان با بسیاری از مبانی فکری و اندیشه‌ای سلفی‌ها در تعارض هستند. از جمله موضوع سفر برای زیارت که از آن به شد رحال تعبیر می‌کنند.
این دلایل دیوبندیه در چند عنوان کلی بیان می شود.

الف: جایز نبودن سفر برای زیارت، خلاف اجماع مسلمین است:
حسنی بنوری با نقل اجماع درباره جواز سفر برای زیارت (شد رحال)[1] می‌گوید: «نخستین کسی‌که در این مورد با اجماع مخالفت کرده، ابن‌تیمیه است.»[2] او هم‌چنین از علمای مذاهب اربعه، ادله‌ای را اراده می‌کند، که همگی بر جواز سفر برای زیارت فتوا داده‌اند: «قاضی عیاض از علمای مالکی، ... نووی از علمای شافعی، ... ابن الهمام از علمای حنفی، ... همگی از کسانی هستند که بر جواز سفر به مدینه برای زیارت پیامبر، با نیت سفر برای زیارت قائل به اجماع هستند.»[3]
نویسنده‌ی مقاله شدِّ رحال برای زیارت قبر نبی اکرم (صلی‌الله علیه و آله) دراین‌باره می‌گوید: «برخی دیگر از دیوبندیان[4] مخالفت با اجماع توسط ابن تیمیه را این‌گونه می‌دانند، که اجماع مسلمانان بر این اقامه‌شده که سفر و شدِّ رحال برای تجارت و سایر خواسته‌های دنیوی جایز است و هم‌چنین برای سفر به عرفه و منا و مزدلفه و جهاد و هجرت و غیره واجب و برای کسب علم مستحب و جایز است.»[5]
ب: تعارض با دلیل «من زار قبری»:
روایت شدِّ رحال در صورت صحت متن و سند، با دلایل متعددی از جمله روایت «کسی‌که قبر مرا زیارت کند، شفاعت من بر او واجب می‌شود»[6] در تعارض است. این روایت مطلق است و هر کسی‌که پیامبر (صلی الله علیه و آله) را زیارت کند، شامل می‌شود. پس زائر از اقصی نقاط جهان را در برمی‌گیرد؛ و خیلی طبیعی است که برای زیارت قبر پیامبر (صلی الله علیه واله) باید شدِّ رحال داشت و مقدمات سفر را مهیا کرد؛ و این مربوط به اهالی مدینه نیست. پس باید در اطلاق شدِّ رحال تصرف کنیم و سفر به این نیت را از ذیل روایت شدِّ رحال خارج کنیم و نظر عموم مسلمانان را مقبول بدانیم. برخی از بزرگان دیوبند به این دلیل اشاره کرده‌اند.[7]
ج: مشاهد مشرفه از عموم شد رحال خارج هستند:
حصر موجود در «لا تشد الرحال الا الی ثلاثة مساجد ...» حصر حقیقی نیست، بلکه حصر اضافی است؛[8] یعنی در عبارت «لا تشد الرحال الی مسجد الا الی ثلاثة مساجد.» مستثنی منه عموم مساجد است، نه عموم اماکن. پس مکان‌های دیگر غیر از مساجد، مانند قبور و مشاهد مشرفه و غیره از عموم این روایت خارج هستند و این روایت شامل مساجد می‌شود، و این نکته مهمی است که بزرگان دیوبند به آن اشاره دارند.[9]

پی‌نوشت:

[1]. شد رحال روایتی است منسوب به پیامبر (صلی الله علیه و آله) که مهم‌ترین دلیل ابن تیمیه برای حرام دانستن سفر برای زیارت است. او بر اساس این روایت هر نوع سفر به قصد هر مسجدی به جز سه مسجد، مسجد الحرام، مسجد الاقصی، مسجد النبی، را حرام می‌داند. متن روایت این است «لا تشدّ الرحال إلاّ إلى ثلاثة مساجد; مسجدى هذا و مسجد الحرام و مسجد الأقصى؛ بار سفر را جز براى سه مسجد نمى‌بندند، مسجد من و مسجدالحرام و مسجد الاقصى» صحیح مسلم، مسلم نیشابوری، ج4، ص126.
[2]. سید محمد یوسف بن زکریا حسینی بنوری، ج3، ص331، معارف السنن شرح جامع الترمذی، کراچی، 1413ق.
[3]. همان.
[4]. ظفر احمد عثمانی، اعلاء السنن، ج10، ص 499، بی‌تا، بی‌نا.
[5]. مقاله شد رحال برای زیارت نبی اکرم (ص)، علی ملا موسی میبدی، ص78، مجله سراج منیر، موسسه دارلاعلام، ش15، 1393.
[6]. «من زار قبری، وجبت له شفاعتی»
[7]. ظفر احمد عثمانی، اعلاء السنن، ج10، ص 499.
[8]. حصر دارای دو قسم است، حصر حقیقی وحصر اضافی که به حصر نسبی نیز نام‌گذاری می‌شود. در حصر حقیقی یعنی تمام موارد محصور می‌شود و هیچ موردی خارج  از قانون و حکم نیست. در حصر نسبی  موارد خاصی تحت حکم قرار می‌گیرند و دلیل نسبت به عموم ساکت است. روایت شد رحال در صورت صحت سند و داشتن اعتبار،  نسبت به عموم اماکن ساکت است و فقط در مورد مساجد سخن می‌گوید. لذا مشاهد مشرفه و این موارد از تحت این قانون خارج هستند.
[9]. سید محمد یوسف بن زکریا حسینی بنوری، معارف السنن شرح جامع الترمذی ، ج3، ص331، همان.