پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ خرافات بر سه اصل «بی‌بنیادی»، «باطل بودن» و «خوش‌آمد مخاطب» استوار است و خرافات در ذات خود، غلوآمیز می‌باشند. در عزاداری‌ها «حسین اللّهی» و «زینب اللّهی» شدن و از این رهگذر خود را مقدس جلوه دادن، نوعی خرافه و غلو است. بدون شک، به‌کار بردن الفاظی، چون آن‌چه در زیر می‌آید، از مصادیق بارز غلو است، که معتقدیم گوینده‌ی آن نیز به مفاهیم آن اعتقاد نداشته و از روی ناآگاهی به‌کار برده است. استفاده از صفاتی که در نصوص و آیات قرآن برای خداوند آمده، امّا توسط برخی در مورد اهل بیت (علیهم السّلام)، حضرت ابالفضل العباس (علیه السّلام) و حضرت زینب (علیها السّلام) به‌صورت مطلق و بدون بیان حدود و قیودی به‌کار برده شده، چون: «مسبّب الاسباب، آقام ابالفضله؛ مفتّح الابواب، آقام ابالفضله؛ محوّل الاحوال، آقام ابالفضله؛ ساتر کل عیوب، آقام ابالفضله؛ غافر کل ذنوب، آقام ابالفضله» و یا برخی پا را فراتر گذارده و گفتند: «مادرت، زهرا رحمن است و رحیم؛ زینب تو مالک یوم الدین؛ ایاک نعبد و ایاک نستعین؛ مهدی تو باشد مالک زمین» و...
گفتنی است یکی از بهانه‌های وهابیت برای آغشته نمودن دستان پلید خود به خون پاک شیعیان و سر بریدن‌ها و کشتارهای وسیع آنان، به نمایش گذاردن این‌گونه مداحی‌ها در شبکه‌های ماهواره‌ای خود و صدور حکم کفر و ارتداد شیعیان و حلیّت خون آنان با استناد و تمسک به همین مداحی‌ها است. پس به هوش باشیم که با اشتباهات خود، آب به آسیاب دشمنان شیعه نریزیم. قرآن کریم از غلوّ نهی فرموده، «يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لَا تَغْلُوا فِي دِينِكُمْ.[مائده/77] بگو: ای اهل کتاب! در دین خود غلوّ نکنید!» و اهل بیت (علیهم السّلام) نیز شدید‌ترین برخوردها را با غلو کنندگان داشته‌‍‌اند؛ چنان‌که امیرمؤمنان (علیه السّلام) بیزاری خود را از غلات، این چنین بیان فرمود: «خدایا من از غلو کنندکان بیزارم همانند بیزاری حضرت عیسی از نصاری (که مرا خدا پندارند.) خدایا آن‌ها را همیشه خوار کن و هیچ‌کدام از آن‌ها را یاری مکن.»[1] و روایات بسیاری که از سوی اهل بیت (علیهم السّلام) در نکوهش غلو کنندگان صادر شده است.
از حضرت آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی نقل شده که ذاکری نزد آیت‌الله العظمی بروجردی این شعر را خواند: «هذه فاطمة بنت الأسد؛ أقبلت تحمل لاهوت الأبد» یعنی: «این فاطمه بنت اسد است که خدای ابدی را با خود حمل می‌کند.» آن مرحوم با شدت با آن مداح برخورد کرد و دیگر اجازه ادامه مداحی نداد و چون یکی از نزدیکان وی وساطت کرد، ایشان فرمود: «ما نباید از کنار غلوها به سادگی بگذریم.» سپس مرحوم آقای بروجردی فرمود: شنیدم مداحی می‌خواند: «تو به این جمال و خوبی، چو به طور جلوه آیی؛ أرنی بگو به آن کس، که بگفت: لن ترانی.» این شعر غلو است، چرا این‌گونه اشعار در مداحی‌ها خوانده می‌شود؟! پس توجه به چند نکته در این‌باره ضروری است:
هر منقبتی از مناقب اهل‌بیت (علیهم السّلام) که ما نفهمیدم و یا در کتاب معتبری نیافتیم، غلوّ و کذب نیست.
علمای دین همواره نسبت به انتساب صفات خدایی به اهل بیت (علیهم السّلام) به شدّت موضع‌گیری نموده و آن را از مصدایق غلوّ برشمارده‌اند.
پس مراقب باشیم از روی شدت دوستی با اهل بیت (علیهم السّلام) ناخواسته با آن حضرات دشمنی نکنیم. ملاکی که خود اهل بیت (علیهم السّلام) به ما نشان داد‌ه‌اند، این است: «ما را از حد خدایی و ربوبیت پایین آورید و سپس هرچه از فضایل و مناقب درباره ما می‌دانید، بگویید.»[2]
هم‌چنین اگر غلو و یا کذبی نسبت به اهل بیت (علیهم السّلام) یافتیم به‌خاطر ترس از جوسازی‌ها و اتهام ضدّیت با ولایت نهراسیم و در مقابل آن، موضع صریح بگیریم. از طرفی در این‌‎که باید در برابر اشتباهات صریح و آشکار موضع گرفت، جای شک و تردید نیست، امّا چه‌بسا سخن صحیحی که چون مورد سوء استفاده‌ی دشمن قرار می‌گیرد، نباید طرح شود.

پی‌نوشت:

[1]. الأمالی، شیخ صدوق، مرکز الطباعة و النشر فی مؤسسة البعثة، قم، ص 650.
[2]. بصائر الدرجات، محمد بن الحسن بن فروخ الصفار، ص 261.