پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ شبکه‌ی تلویزیونی «نوین» وابسته به فرقه‌ی بهائیت، در اولین قسمت از برنامه «پال بلوم»، به موضوع تعصب و اخلاق پرداخت. این برنامه در حقیقت نمایش یک ‌نفره‌ی روانشناسی به نام «پال بلوم» است که درباره‌ی موضوعات مختلف، از دیدگاه روانشناسی صحبت می‌کند.
پال بلوم، در نقد تعصب که یکی از تعالیم فرقه‌ی بهائی به شمار می‌رود،[1] تعصب را امری برآمده از حس و احساسات دانست و تنها راه مقابله با تعصب را عقلانیت و منطق معرفی کرد. او همچنین تأکید کرد که با استفاده از عقل و جایگزینی آن به جای تعصبات، می‌توان جهان بهتری ساخت و آینده بهتری را ترسیم کرد.[2]
هرچند که پال بلوم تلاش نمود در این برنامه، ترک تعصب را به عنوان یکی از آموزه‌های فرقه‌ی بهائی، عقلانی و در مقابل، تعصب را امری غیرعقلانی ترسیم کند، اما باید دانست که آموزه‌ی ترک تعصب، هیچ سنخیتی با گفتار رهبران فرقه‌ی بهائی ندارد. در ادامه با نقل چند سخن از رهبران فرقه‌ی بهائی، پی می‌بریم که ایشان، از متعصب‌ترین انسان‌های زمان خود بوده و نمی‌توانند داعیه‌دار تعلیم ترک تعصبات باشند.
اول: رهبر فرقه‌ی بابی که بهائیان آن را مبشر آئین خود می‌دانند، به پیروان خود دستور می‌دهد که هیچ‌یک از مخالفین آئین او را باقی نگذارند: «بر هر صاحب اقتداری ثابت بوده و هست من عندالله به این‌که نگذارد در أرض خود غیرمؤمن به بیان را».[3] او همچنین نخستین وظیفه‌ی فرمانروای بابی را این‌گونه تشریح می‌دهد: «لَن تذر فُوقَ الأرض إذ إستَطاعَ أحَدَاً، غِیرَ البابیین [4]؛ اگر فرمانروای بابی توانایی یافت، هیچ‌کس جز بابی‌ها را روی زمین باقی نگذارد».
دوم: رهبر فرقه‌ی بهائیت، حسینعلی نوری، نیز تعصب خود را در جاهای متعدد به نمایش گذاشته است؛ به طور مثال ایشان در کتاب بدیع، به پیروان خود دستور می‌دهند که از همنشینی با غیر بهائیان اجتناب نمایند: «بر هر نفسی الیوم لازم که از انفس خبیثه مشرکه اجتناب نماید».[5]
او همچنین اطلاق انسان، بر غیر بهائیان را جایز نمی‌داند: «برای اثبات مظهر احدیة الیوم هر نفسی بر احدی از معرضین من، اعلاهم أو ادناهم (بزرگ و کوچکشان)، ذکر انسانیت نماید، از جمیع فیوضات رحمانی محروم است، تا چه رسد که بخواهد از برای آن نفوس، رتبه و مقام نماید».[6]
بنابراین، فرقه‌ا‌ی که سرکردگان آن، دستور به قتل‌عام دگراندیشان می‌دهند و یا اطلاق انسانیت بر مخالفین خود را جایز نمی‌دانند، نمی‌تواند مبتکر از بین بردن تعصبات باشند و بنا به گفته‌ی پال بلوم، فرقه‌ی بهائیت، به دور از عقلانیت و منطق است.

پی‌نوشت:

[1]. عباس افندی، خطابات مبارکه، لانگنهاین آلمان: لجنه نشر آثار امری به لسان‌های فارسی و عربی، بی‌تا، ج 3، ص 147.
[2]. شبکه تلویزیونی نوین، عنوان: تعصب و اخلاق در برنامه پال بلوم.
[3]. علی‌محمد شیرازی، بیان فارسی، ص 242.
[4]. علی‌محمد شیرازی، لوح هیکل الدین، بی‌جا: نسخه خطی، چاپ بابیان، ص 15.
[5]. حسینعلی نوری، بدیع (در جواب اسئله قاضی)، چاپ سنگی از روی نسخه خطی، کاتب: حرف الزاء، ربیع الاول، ص 350.
[6]. همان، ص 140.