این دو حدیث غربت مولایمان، امام زمان، به‌معنای اولش را به‌وضوح بیان می‌کند.
اما غربت به‌معنای دوم در کلام امام جواد (علیه السلام) ظهور پیدا می‌کند. امام جواد (علیه السلام) فرمودند: «هرگاه تعداد 313 نفر از اهل اخلاص برایش جمع شدند، خداوند امر او را ظاهر می‌سازد.»[3] صاحب کتاب اکمال دین روایتی از موسی بن جعفر (علیه السلام) آورده است که از حضرت در مورد صاحب امر سوال شد. حضرت فرمود: «هو الطرید الوحید الغریب الغائب عن اهله الموتور بابیه.[4] او همان آواره‌ی یکتای غریب و پنهان از خاندانش می‌باشد، که خون‌خواه پدرش می‌باشد.»
روایات مذکور و بسیاری روایات دیگر نشان از غربت امام زمان و در مجموع همه اهل‌بیت (علیهم السلام) دارد. دنیا با امامان معصوم سر ناسازگاری دارد و همانند اسب سرکشی که رام نشود و صاحبش را متمکن نسازد، با حضرات معصومین سر ناسازگاری دارد.
امام صادق (علیه السلام) نیز در مورد کیفیت ظهور امام عصر (علیه السلام) به مفضّل می‌فرمایند: «ای مفضّل، او تنها ظهور می‌کند و به‌تنهایی وارد مسجدالحرام می‌شود و به‌تنهایی به دامن کعبه دست می‌یازد و تاریکی شب، همه‌جا را فرا می‌گیرد و او هم‌چنان تنهاست.»[5]
امیرالمؤمنین حضرت علی(علیه السلام) فرمودند: «بالاخره این شتر چموش، روزی در برابر خاندان اهل‌بیت، زانو خواهد زد و تسلیم خواهد شد و به‌راحتی فرمان خواهد برد. همان شتر بدخویی که سرانجام عواطف مادریش بر او غلبه کرده و به‌سوی بچه‌اش باز می‌گردد و مهر می‌ورزد. خداوند قومی را می‌آورد که آن‌ها را دوست می‌دارد و آن‌ها نیز او را دوست می‌دارند. کسی‌که در میان آن‌ها غریب است، بر آن‌ها حکومت می‌کند. همه ممالک اسلامی را با امنیت و آسایش، تحت سیطره خود اداره می‌کند. روزگار با او سازگار می‌شود و پیر و جوان از او فرمان می‌برند. زمین آباد می‌شود و به‌وسیله مهدی، خرم و سبز می‌گردد.»[6]
اما وظیفه ما شیعیان در قبال زجر غربت چیست؟ ما به‌عنوان شیعه و پیرو امام زمان چه می‌توانیم بکنیم؟
در این روزگار که امام غریب ما، به‌تنهایی، هم‌چون پدری مهربان، برای غربت شیعه می‌گرید، برماست که با او هم‌ناله شویم و دستان خویش را، برای تعجیل در امر فرج آن بزرگوار، بالا ببریم و با چشمی اشک‌بار و قلبی سوزان از خدای متعال، بخواهیم تا زمینه را برای ظهور منجی عالم بشریّت، فراهم نموده و به غیبت آن سرور، خاتمه دهد و سختی و زجر غربت را از آن وجود نازنین بزداید.

پی‌نوشت:

[1]. بحارالانوار، مجلسی،دارالفکر، بیروت: ج52، ص157
[2]. کمال الدین و تمام النعمة، شیخ صدوق، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، بیروت: ج2، ص227
[3]. مکیال المکارم، محمد تقی موسوی، انتشارات الامام الهدی، قم: ج1، ص166
[4]. کمال الدین و تمام النعمة، شیخ صدوق، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات: ج2، ص361
[5]. آشنایی با امام عصر، علی هراتیان، قم: ص59
[6]. ینابیع المودة، قندوزی، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، بیروت: ج3، ص131

نویسنده: محمد یاسر بیانی