پايگاه جامع فرق، اديان و مذاهب_ یکی از آداب مهم و اساسی فرقه اهل حق، مراسم "سرسپاری" است که تقریباً به معنی سر تسلیم فرود آوردن در مقابل آداب و رسوم آیین اهل حق و تخطی نکردن از آن است. بنابراین هر فردی که این مسلک را پذیرفته باشد، باید چنین مراسمی را انجام دهد و به آن معتقد شود، در غیر این صورت خارج از مسلک محسوب می‌شود و از دید اکثر افراد این مسلک مراسم سرسپاری ضروری بوده و بعضی معتقدند خداوند هر سر را به بنیامین سپرده است.
سپردن میران به به نیام سر
ز پس پیر سر داد بر دادگر
خداوند هم سر به ایمان سپرد
به به نیام هر شرط ایمان شمرد.[1]
و بعضی دیگر از افراد این مسلک در رابطه با مراسم سرسپاری می‌نویسد: «بزرگ‌ترین شرط ورود به دین اهل حق سر سپردن است که به وسیله "پیر" و "دلیل" یکی از خاندان‌های اهل حق انجام می‌گیرد... در مرام اهل حق اگر کسی سرسپرده نباشد، اهل حق یارستانی محسوب نمی‌شود و برای سرسپردگی مراسمی به شرح مقرر در دفتر سرانجام همراه با اشعار کردی و دعای مخصوص انجام‌پذیر است.[2]
شرایط و آداب سرسپاری
در رابطه با آداب و رسم سرسپاری بعضی افراد اهل حق می‌نویسند: «جم را از افراد چکيده [3] و سرسپرده اهل حق تشکیل می‌دهند و این دارای حدنصابی از جم نشین برای چکیده و چسبيده [4] است به تعداد تقریباً هفت نفر یا بیشتر وجود دلیل که جانشین داوود است در جم الزامی می‌باشد و برای هر یک نفر چکیده یا چسبیده که جوز سر می‌شکنند یک خروس و برنج و روغن حیوانی به‌اندازه کافی و یک قطعه جوز و یک سکه محمدی به نام سید محمد گوره سوار پیر تخت (از مقامات معنوی در اهل حق) پردیور، با یک کارد یا چاقو و یک عدد دستمال آب‌ندیده و یک چراغ یا شمع و مقداری نیاز و برای هر نفر سه شاهی نقره قدیم جهت پیر و دلیل انجام می‌گیرد.»[5] بعد می‌نویسد: «اهل حق‌های واقعی چکیده، نوزادان خود را پس از نامگذاری به پیر خاندان که جانشین پیر بنیامین و خاندان‌های صدر پردیور است و دلیل مردم اهل حق از اولاد هفتادودو پیر، به جانشینی داوود رهبر یارستان بوده باشد، سرسپرده می‌شوند.»[6]
بعضی دیگر از افراد مسلک اهل حق آداب و وسایل مورد نیاز در سرسپاری یا "جوز سرشکستن" را چنین بیان می‌کنند: «هر فردی از افراد اهل حق اعم از ذکور و اناث مکلف است با وسایل زیر سرسپارد والا اهل حق به شمار نمی‌آید.
1. داشتن پادشاه (کسی که محل تجلی ذات یا دون و جامه خداوند باشد)، پیر و دلیل
2. پادشاه اگر در ظاهر نباشد، وی را در باطن حضور داند.
3. پیرش یکی از خاندان‌های مسلک اهل حق باشد.
4. دلیلش هم از انتخاب‌شدگان همان خاندان باشد.
5. برای هر فرد یک عدد جوز که یک نوع ثمره درخت جنگلی و معطر است. (که به جوز هندی معروف است.)
6. یک تکه پارچه سفید یک رنگ استفاده‌نشده که طولش کمتر از یک متر نباشد که به‌اصطلاح به آن "شدّ" می گویند.
7. مقداری نياز (نذر) از هر جنس که باشد، اگر شاخ نبات باشد بهتر است.
8. یک قربان یا یک خدمت
9. وجه پای جوز از پول رایج زمان به ارزش دو مثقال نقره خالص.
10. یک عدد سکه محمدی جهت ریز کردن و خرد کردن جوز، اگر یافت نشد سکه معمولی.
11. یک عدد شیء برنده (چاقو یا کارد) جهت بریدن سر وز و ریزریز کردن آن.
پس از فراهم کردن این مقدمات و وسایل، مراسم سرسپردن شروع می‌شود. [7]

پی نوشت:
[1]. جیحون آبادی نعمت‌الله، شاهنامه حقیقت، جیحون، 1373، تهران،  ص 34
[2]. افضلی قاسم، مکاتبات با سازمان دایرة المعارف تشیع، ص 14
[3]. چکیده یعنی افرادی که اصالتاً از پدر و مادر اهل حق متولدشده و بعد از تولد، سرسپرده است.
[4]. چسبیده یعنی افرادی که اصالتاً اهل حق نبوده به کله به این مسلک ملحق شده و سر را سپرده‌اند.
[5]. افضلی قاسم، مکاتبات با سازمان دایرة‌المعارف تشیع، ص 15
[6]. همان
[7]. الهی نورعلی، برهان الحق، جیحون، 1373، صص 50 و 115