مباحث روایی
واقعه غدیر خم و انتخاب امیرالمؤمنین (ع) به عنوان خلیفه از سوی خدای رحمان، مهمترین مسئله ای است که علمای شیعه و اهل سنت در منابع روایی و تاریخی خود به بررسی آن پرداخته اند؛ نکته قابل تأمل در خطبه غدیرکلمه ولی است که بر اساس اقراری که پیامبر (ص) گرفت که از خود اشخاص به آنان برتر است، مشخص می شود به معنای سرپرست بوده و معنای دوست برای آن امری محال است.
یکی از آیاتی که در فضیلت اهل بیت (ع) بیان شده آیه 33 سوره احزاب است که نزد علمای اسلام به آیه تطهیر شهرت دارد. در این آیه، به فضیلت اهل بیت (ع) که دوری از هرگونه رجس و پلیدی است اشاره شده است. آنچه که مهم است، استناد ائمه معصومین (ع) به این ویژگی و فضیلت است که علمای اهل سنت در منابع معتبر خود به ثبت و ضبط آن پرداخته‌اند.
تفاوت پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) و گروههای تکفیری از نقطه شروع حرکت این است چنان که پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) در آغاز، قانون «حکم به مسلمان بودن گویندگان شهادتین» را وضع کرد. ایشان به شدت در پی اثبات مسلمانی «مسلمانان» و رد سخنان کسانی بود که برخی افراد را به نفاق و پذیرش اسلام از روی ترس متهم می کردند.
وصی و جانشین بلافصل رسول خدا (ص) یعنی امیرالمؤمنین (ع) شخصیتی الهی است که آیات فراوانی از قرآن کریم در مدح و بیان فضائل ایشان نازل شده است. تاریخ شاهدی زنده بر مظلومیت و غربت امیرالمؤمنین (ع) بوده و هست. بارها رسول خدا (ص) به تنهایی و غربت برادر و جانشین خود سخن‌ها گفته‌‌اند و از دشمنی‌هایی که در حق ایشان روا داشته شده پرده برداشتند. گریه‌های رسول خدا (ص) در مظلومیت امیرالمؤمنین (ع) شاهدی بر این سخن است.
امیرالمؤمنین (ع) مظلوم تنهایی است که در حق ایشان بارها ظلم شده است. تظلم خواهی حضرت به دفعات در طول حیات طیبه شان بیان شده است و بر همگان مظلومیت ایشان محرز و مشخص بوده و هست. علاوه بر محدثین سرشناس شیعه، علمای مشهور اهل سنت نیز به این مظلومیت اذعان کرده اند.
شخصیت مبارک امام مجتبی (ع) به عنوان سبط رحمت و هادی امت، همان نور مقدسی است که فضایل بی شمارش در منابع معتبر فریقین بیان شده است. تشابه حضرت به رسول خدا (ص) و علاقه زیاد پیامبر (ص) به سبط اکبر خود، سبب شده تا مسلمانان شیفته کرامت ایشان گردند.
با توجه به اذعان محدثین مشهور اهل سنت، به جماعت خواندن نماز تراویح در ایام ماه مبارک رمضان، یکی از بدعتهایی است که توسط خلیفه دوم اهل سنت ایجاد شد. اما نکته قابل توجه درباره به جماعت خواندن این نماز آن است که علاوه بر خلیفه دوم اهل سنت، فرزند او یعنی عبدالله و عده دیگری از نزدیکان به خلیفه نیز هیچگاه نماز تراویح را به جماعت به جای نیاوردند.
رویکرد اهل سنت نسبت به سنت بزرگداشت نوروز سلبی است تا جایی که روزه آن را مکروه می‌دانند و اگر کسی به قصد نوروز، به کسی هدیه‌ای بدهد حرام دانسته بلکه طبق فتوای برخی از علمایشان کافر شده است چراکه رسم آئین کفر را تعظیم نموده است. ولی در منابع اهل سنت روایاتی در تایید نوروز مشاهده می‌شود که عالمان اهل سنت میلی به آنها ندارند
وحدت شیعه و اهل سنت در اصل موضوع مهدویت، یکی از مهمترین اشتراکات اعتقادی بین مذاهب اسلامی است. آنچه مهم است و باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد آن است که مهدی موعود، آخرین نفر از دوازده خلیفه رسول خدا (ص) است که از عترت و ذریه حضرت زهرا (س) است. حضور حضرت عیسی (ع) در لشکر حضرت و یاری رساندن به مهدی موعود (عج) مهمترین مبحث در روایات اهل سنت است.
مهدویت و انتظار مهدی موعود (عج) امری مشترک در میان مذاهب اسلامی است و مسلمانان از هر مذهب و فرقه ای منتظر آمدن حضرتش و تشکیل دولت الهی او هستند. انتشار عدل و گسترش آن مهمترین ویژگی دولت حضرت مهدی (عج) است که علاوه بر شیعیان، علمای اهل سنت نیز در منابع معتبر خود به آن اشاره کرده اند.
نه تنها اجماع شیعه و عقیده‌ی مذهب شیعه بر آن است که حضرت مهدی از فرزندان امام حسن عسکری (علیه السّلام) که در سال 255 هجری به دنیا آمده و افراد زیادی نیز آن حضرت را زیارت کرده‌اند، بلکه بسیاری از علمای اهل سنت نیز در این موضوع با شیعه اتفاق نظر دارند؛ و بر ولادت آن حضرت تصریح کرده‌اند. که در این مقاله به آنها می‌پردازیم.
شبهه کرده‌اند که شیعیان یک روایت صحبح السند مبنی بر ولادت امام زمان از کتب خودشان ندارند و به کتب اهل سنت استدلال می‌کنند؛ در حالیکه روایات صحیحی در این مورد وجود دارد و بابی در اصول کافی، 30 حدیث در این زمینه بیان کرده است، با اینکه برای نقلهای تاریخی دقتهای رجالی و بحث سندی مانند مباحث فقهی انجام نمی‌شود.
حضرت علی اکبر (ع) امام زاده عظیم الشأنی بودند که در صفات و ویژگی ها تالی تِلو امام حسین (ع) و امام زین العابدین (ع) بوده اند. حضور ایشان در واقعه کربلا و بذل جان خود در راه دفاع از ولایت و امامت، مهمترین ویژگی حضرت در دوران عمر با برکتشان بوده است. اقرار و اذعان دشمنان اهل بیت (ع) به ویژگیهای جناب علی اکبر (ع) بیانگر اهمیت شخصیت حضرت است.
امام سجاد (ع) یادگار کربلای معلی، شخصیتی بودند که در زمان حیاتشان به خداترسی و خداشناسی و زهد و تقوا شهرت داشتند. حضور در قیام کربلا، چهره ای شجاع و دلاور از امام زین العابدین (ع) به ثبت رسانده است. حضرت صاحب فضائلی بودند که هر کدام از آنها به تنهایی، دریایی از معارف را در دل خود جای داده است.