فهم تاریخ اسلام کلیدی مهم تشخیص راه درست است. بسیاری از اشتباهات مسلمانان در جهان اسلام به دلیل عدم تحلیل صحیح تاریخ واقع شده است. ابن تیمیه نیز برای اشتباه تصحیح منهج سلفی‌گری خود به ناچار نظری واضح البطلان را برگزیده است. او مجبور است تا عمل غالب صحابه را به دلیل تعارض‌داشتن، کنار نهاده و نظریه اقلیت هفت نفره را ترجیح دهد.

حسن البناء اگر چه متاثر از رشید رضا بود، اما با وی تفاوت ساختاری داشت و بر خلاف رشید رضا معتقد به وحدت اسلامی و گریزان از طرح مسائل اختلافی بود. وی اگر چه توسل را نمی‌پذیرفت، ولی صراحتا آن را رد نمی‌کرد و آن را از مسائل فقهی فرعی می‌دانست، که لطمه‌ای به اسلام وارد نمی‌کند، وی بر این باور بود، که باید حکومت اسلامی تشکیل داد.

گروه‌های جهادی، برای احیای خلافت اسلامی، به فتاوای ابن تیمیه تمسک کرده و با حکم جهاد علیه مسلمانان، تکفیر را در جهان اسلام نهادینه کردند. همه جریان‌های تکفیری از دل گرایش‌های سلفیه بیرون آمده‌اند و همه سلفیان تحت تأثیر ابن تیمیه‌اند. امروز جهان اسلام، با پدیده‌ای به نام ابن تیمیه روبروست، که به اسم سلف خشونت را ترویج می‌کند.

سید قطب یکی از مؤثرترین افراد در جامعه مصر و در تفکر مبارزاتی اسلامی معاصر است. او البته اندیشمندی بسیار توانا بود. ولی به دلیل عدم درک درست از مجموعه فکر اسلامی نتوانست راه‌حل مناسبی را به جامعه اسلامی ارائه کند و لذا تنها بابیان بخش های جهادی اسلام و بدون توجه به مصالح و ضرورت‌ها، جامعه اسلامی را به‌سوی افراط‌گرایی تشویق کرد.

رشیدرضا، بعد از آن که عمری را در اصلاح‌گری و نواندیشی و ترقی‌خواهی گذرانده بود، خود را از تأثیر طلایه دارانی چون طنطاوی و سید جمال و حتی عبده رهاند، و به دامن محمد بن‌عبدالوهاب پناه برد، که او را به ابن قیم جوزیه و ابن تیمیه و سپس به احمد بن حنبل می‌رسانید. وی به جای میل به شیوه‌های مدنیت نو، هجوم به غرب را ترجیح داد.

سید جمال الدین اگر چه طرح بازگشت به اسلام را مطرح کرد، و روش او در آغاز، مکتب سلفی‌گری را تداعی می‌کند؛ اما سید هرگز معتقد به سلفی‌گری به معنای مصطلح آن نبود. وی بر خلاف سلفی‌گری وهابی نگاه قهقرایی نداشت، و دین و شرایط روز را هم می‌پذیرفت. وی به طور ویژه به عقل بها می‌داد و هرگز همانند سلفی‌گری وهابی، مسلمانان را تکفیر نمی‌کرد.